فاروج یکی از شهرهای استان خراسان شمالی است که حتی اگر گذرتان به آنجا نخورده باشد هم قطعا وصف آجیل فروشی‌های آن که از ابتدا تا انتهای شهر قرار دارند را شنیده‌اید. این شهر که یکی از مقاصد مهم گردشگری و جذب توریست استان خراسان شمالی نیز هست مانند دیگر شهرهای کشور زیبای ما، جاذبه‌های دیدنی و گردشگری زیادی دارد. جاهای دیدنی فاروج به دلیل شهرت آجیل فروشی‌های آن چندان شناخته شده نیستند، به همین دلیل این مقاله از مجله گردشگری هم اقلیم را به معرفی جاذبه‌های گردشگری این شهر زیبا اختصاص دادیم تا اگر مسافر استان خراسان هستید، بازدید از این شهر را هم در برنامه‌های خود قرار دهید.
فهرست محتوا
فاروج کجاست؟
در جاده قوچان به بجنورد واقع در استان خراسان شمالی و نرسیده به شهر شاهرود، شهری کوچک اما زیبا وجود دارد که تمام مسافرانی که این جاده را برای سفر به مشهد انتخاب می‌کنند باید از آن عبور کنند. این شهر فاروج، یکی از شهرهای مرکزی استان خراسان شمالی است که علی‌رغم وسعت کم نقش زیادی در جذب توریست و گردشگر در استان خراسان، به خصوص خراسان شمالی دارد.
فاروج در ۱۰۰ کیلومتری شهر بجنورد قرار دارد و به دلیل نزدیکی به مشهد و بجنورد، یکی از شهرهای مهم ایران است. این شهر هم مانند دیگر شهرهای کشور ایران دارای جاذبه‌های دیدنی و گردشگری متعددی در زمینه‌های مختلف است. بخشی از جاهای دیدنی فاروج به دلیل کوهستانی بودن این شهر، جاذبه‌های طبیعی و بخشی دیگر جاذبه‌های تاریخی- فرهنگی هستند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. قبل از معرفی جاهای دیدنی فاروج اما بد نیست کمی با تاریخچه این شهر زیبا آشنا شویم.
شهرت شهر فاروج
شهرستان فاروج واقع در استان خراسان شمالی و نرسیده به شهر بجنورد از سمت غرب و شهر قوچان از سمت شهر، یکی از شهرهای زیبا و نسبتا قدیمی ایران و استان خراسان شمالی است. قدمت این شهر کوهستانی کشور از آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری آن مشخص است اما به غیر از جاهای دیدنی فاروج که این شهر را به شهری مهم در استان خراسان تبدیل کرده‌اند، یک ویژگی دیگر هم به شهرت این شهر می‌افزاید و آن وجود فروشگاه‌های متعدد آجیل فروشی در سطح این شهر است.
اگر مسافر فاروج بوده باشید یا در مسیر سفر به شهر مشهد از این شهرستان گذر کرده باشید قطعا متوجه فروشگاه‌های قدم به قدم آجیل و تنقلات در این شهر شده‌اید. آجیلی شدن این شهر داستان‌های زیادی دارد اما طبق نظر بیشتر ساکنین قدیمی این شهرستان، قرارگیری فاروج در مسیر مشهد و توقف اتوبوس‌ها برای خرید و نیاز به خوراکی و تنقلاتی که هم انرژی بخش و هم کم جا باشد، علت به وجود آمدن فروشگاه‌های متعدد آجیل و تنقلات در این شهرستان است.
جاهای دیدنی فاروج
اگر شما هم جز افرادی هستید که به تاریخ و فرهنگ علاقه دارید و در سفر به دنبال کشف چیزهای جدید هستید، حتما برنامه‌ای برای سفر به فاروج داشته باشید. بخش زیادی از جاهای دیدنی فاروج، مربوط به آثار تاریخی این شهر یا استان خراسان شمالی هستند. بسیاری از دیدنی‌های این شهر قدمت چند صد ساله دارند و بعضی از آن‌ها به دوران حکومت‌های قبل از پهلوی و قاجار بازمی‌گردند.
البته جاهای دیدنی فاروج تنها آثار تاریخی نیستند. به لطف کوهستانی بودن این شهر و آب و هوای نسبتا خوب، این شهر جاذبه‌های طبیعی زیادی هم دارد. چشمه‌سارها، آبشارها، تپه‌ها و دره‌ها در کنار بناهای تاریخی قدیمی انواع جاهای دیدنی فاروج هستند که نباید از سفر و بازدید از آن‌ها غافل شد. اگر مسافر فاروج هستید یا برای سفر به مشهد در حال برنامه‌ریزی هستید، چند روزی را به اقامت در فاروج اختصاص دهید و از جاهای دیدنی فاروج که در ادامه معرفی می‌کنیم، دیدن کنید.
روستای خسرویه
روستای خسرویه اولین مورد از جاهای دیدنی فاروج است که به دلیل طبیعت بکر و زیبای خود، جاذبه‌ای تماشایی در این شهرستان است. این روستا در نزدیکی فاروج و در دامنه کوه زیبای شاه جهان قرار دارد. روستای خسرویه از چند جهت به عنوان یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی فاروج محسوب می‌شود. این شهر طبیعتی بکر و زیبا، متشکل از رودخانه‌ها، چشمه‌ها، غار و باغ‌های میوه دارد. خسرویه همچنین زادگاه نویسنده اثر محبوب و معروف سیاحت غرب، آقانجفی قوچانی نیز هست.
بافت این روستا کاملا سنتی است و هر کدام از خانه‌ها و باغ‌های موجود در آن به تنهایی یک جاذبه بی‌نظیر گردشگری هستند. با سفر به این شهرستان و رفتن به این روستا علاوه بر جاذبه‌های مختلف می‌توانید از هنر دست، هنرمندان ایرانی هم دیدن کرده و انواع گلیم، قالی، سفره‌های محلی و محصولات کشاورزی ارگانیک و محلی را خریداری کنید.
قلعه علی آباد
قلعه تاریخی علی آباد یکی دیگر از جاهای دیدنی فاروج و در غرب روستای یام است که در دشتی هموار قرار دارد. این قلعه یکی از آثار ثبت شده در فهرست میراث و آثار ملی ایران است و طبق اسناد و شواهد موجود قدمت آن به دوره صفویه باز می‌گردد. این قلعه از اواسط دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار یکی از سکونت‌گاه‌های ییلاقی حاکمان قدیم منطقه خراسان بوده که به دلیل قرارگیری در دشت، منظره‌ای زیبا داشته است.
هر چند امروزه بیشتر بخش‌های این قلعه تخریب شده اما آثار به جا مانده از آن نشان دهنده این است که این قلعه در گذشته بنایی چهار گوش و مستطیلی، دارای ۶ برج بوده که ۴ تای آن در گوشه‌ها و دو تا در ضلع شرقی و غربی قلعه قرار داشته‌اند. همچنین شواهد نشان از یک خندق با عرضی حدود ۱۵ متر در اطراف این قلعه دارد که استفاده از این قلعه به عنوان دژ را هم ثابت می‌کند.
تپه یام
تپه یام دیگر اثر تاریخی و یکی دیگر از جاهای دیدنی فاروج است. این تپه واقع در دره رود اترک یکی از بزرگ‌ترین تپه‌های ایران است و بعضی از آثار مهم تاریخی شهرستان فاروج که به یکی از آن‌ها قبل‌تر اشاره شد، در حوالی آن قرار دارد. کاوشگران و محققینی که در زمینه قدمت بناها و جاذبه‌های تاریخی تحقیق می‌کنند، معتقدند که عمر این تپه به دوره مس و مفرغ بازمی‌گردد که نشان از قدمت بالای آن دارد.
آبشار اسفجیر
مورد بعدی از جاهای دیدنی فاروج، در ۲۵ کیلومتری این شهرستان و واقع در بخشی به نام خبوشان قرار دارد و آبشار اسفجیر نامیده می‌شود. برای رسیدن به این آبشار بعد از مسیر گفته شده باید از روستایی به همین نام گذشت و پس از چیزی حدود ۱ ساعت پیاده‌روی و کوهنوردی به آبشار رسید. محوطه اطراف آبشار اسفجیر بسیار زیبا است و اگر موفق شوید به آنجا برسید، یکی از شگفتی‌های طبیعت را مشاهده خواهید کرد.
جایی که از دل کوهستان نسبتا کویری، آبشاری مرتفع و پرآب خارج شده و محوطه اطراف را به محلی زیبا، خنک و تماشایی تبدیل می‌کند. البته این آبشار تنها جاذبه مسیر نیست و با گذشتن از آن در مسیر رفت یا برگشت می‌توانید آبشارهای کوچک و بزرگ انشعاب یافته از آن و پوشش‌های بکر گیاهی و جانوری محیط اطراف را هم مشاهده کنید.
حمام استاد
حمام استاد یکی دیگر از آثار تاریخی و جاهای دیدنی فاروج که طبق اسناد مربوط به دوره صفوی است و هنر دست هنرمندان چیره دست ایرانی با کمترین امکانات را نشان می‌دهد. آثار به جا مانده از این حمام نشان دهنده این موضوع است که بر خلاف بسیار حمام‌ها که با آجر و کاشی‌کاری ساخته می‌شدند این حمام با سنگ، گل و ساروج بنا شده و همه چیز در آن کاملا طبیعی است.
این حمام در دامنه کوه قرار دارد، دارای سقفی گنبدی است که در میان آن روزنه‌ای بزرگ قرار دارد که وظیفه تامین روشنایی حمام در روز را به عهده داشته است. مانند بیشتر حمام‌های آن زمان حمام قدیمی استاد هم دارای گرم خانه، ورودی، سربینه و مخزن آب است.
آرامگاه بابا و بی بی
یکی دیگر از جاهای دیدنی فاروج، آرامگاه بابا حسین و بی بی شاه بیگم است که به مقبره بابا و بی بی هم معروف است و علی رغم ثبت در فهرست آثار ملی یکی از دیدنی‌هایی است که در حق آن کم لطفی بسیاری شده است. مورخین معتقدند این اثر واقع در روستای خسرویه، به جا مانده از دوره تیموری است.
آرامگاه بابا حسین و بی بی بیگم دو اتاق با ایوانی بزرگ و سقفی قوسی شکل است که همه ساله افراد زیادی برای زیارت و بازدید از آن به فاروج سفر می‌کنند. در هر کدام از اتاق‌های این زیارتگاه یکی از این افراد آرمیده است که روی قبر هر کدام صندوقچه‌ای ارزشمند با منبت‌کاری و کتبیه‌هایی با خط ثلث قرار دارد. این جاذبه عرفانی، بافتی سنتی و قدیمی دارد و بازدید از آن تجربه‌ای جالب خواهد بود.
مسجد جامع استاد
در میان جاهای دیدنی فاروج مسجدی قرار دارد که در طول این سال‌ها بارها بازسازی شده، به همین دلیل قدمت دقیق آن مشخص نیست اما بافت قدیمی آن خبر از مسجدی زیبا با معماری هنرمندانه می‌دهد. این مسجد که در حال حاضر یکی از آثار ملی است، از تماشایی‌ترین مساجد کشور نیز هست. برخلاف دیگر مساجدی که در ایران وجود دارند در این مسجد خبری از گنبد و گلدسته‌ها نیست و همه چیز بافتی قدیمی دارد که همین موضوع جذابیت این بنا را چندین برابر کرده است.
شاه جهان
در توابع شهر فاروج و در کنار تمام جاهای دیدنی این شهر یک منطقه خاص وجود دارد که به دلیل داشتن جنگل‌ها، مراتع، چشمه‌سارها، رودخانه و آب و هوای بسیار معتدل و مناسب، زیستگاه انواع جانوران و حیوانات مانند آهو، گرگ، روباه، گورکن، بزکوهی، خوک، پلنگ، کفتار، خرگوش و… است. این منطقه طبیعتی بسیار زیبا دارد و بسیاری از بخش‌های آن بکر و دست نخورده، شبیه به یک اثر هنری است.
این منطقه بکر و زیبا که شاه جهان نام دارد یکی از مناطق شکار در گذشته بوده که پادشاهان قاجار و صفوی برای تفریح و شکار در اقامت‌های ییلاقی خود در آن اقامت می‌کردند. البته این شکارگاه امروزه منطقه‌ای ممنوع برای شکار است و تنها اگر قصد بازدیدی چند ساعته از آن را دارید، مجاز به حضور در آن هستید.
فروشگاه‌های فاروج
در نهایت آخرین مورد از جاهای دیدنی فاروج، فروشگاه‌های متعدد این شهر هستند. همان‌طور که گفته شد اصلی‌ترین محصولی که در این شهر به فروش می‌رسد، آجیل و تنقلات است اما در فروشگاه‌های آن می‌توان محصولات محلی دیگری را هم پیدا کرد. در فروشگاه‌های دیدنی نزدیک روستاها می‌توانید انواع مواد غذایی محلی مانند نان، تخم‌مرغ، ماست، پنیر و کره را خریداری کنید.
همچنین در غرفه‌های بازارهای روستایی یا جمعه بازارها می‌توانید محصولات و صنایع دستی هنرمندان فاروجی را مشاهده کرده و در صورت تمایل خریداری کنید. فروشگاه‌های فاروج هرچند یک اثر تاریخی محسوب نمی‌شوند اما به عنوان یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی فاروج، نقش زیادی در گردشگری و جذب توریست این منطقه دارند و بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.
بهترین زمان بازدید از جاهای دیدنی فاروج
هر چند بیشتر جاهای دیدنی فاروج را جاذبه‌ها و بناهای تاریخی تشکیل می‌دهند و بازدید از این جاذبه‌ها در بیشتر فصل‌های سال امکان‌پذیر است اما باز هم بهتر است که زمانی مناسب را برای سفر به این شهرستان انتخاب کنید تا سفری به یادماندنی‌تر را تجربه کنید.
بهترین زمان بازدید از جاهای دیدنی فاروج و سفر به این شهر فصل‌های بهار و پاییز است. با وجود کوهستانی بودن این شهرستان، در بهار و پاییز هوا آنقدر گرم نیست که در بازدید از جاذبه‌ها و پیاده‌روی در مسیر رسیدن به بناهای تاریخی دچار مشکل شوید. همچنین در این دو فصل از سال طبیعت فاروج به خصوص در نزدیکی چشمه‌ها و آبشارها زیباترین منظره را دارد. سفر در فصل بهار، در اواسط یا اواخر آن و بعد از تعطیلات نوروزی و زمانی که شهر خلوت‌تر است، بهترین زمان بوده و برای سفر پاییزی هم بهتر است قبل از سرد شدن هوا اقدام کنید تا علاوه بر جاذبه‌های تاریخی امکان بازدید از طبیعت زیبای فاروج را هم داشته باشید.
حرف آخر جاهای دیدنی فاروج
جاهای دیدنی فاروج بسیار زیاد هستند. از فروشگاه‌های قدم به قدم آجیل فروشی گرفته تا جاذبه‌های تاریخی که نشانگر قدمت این شهر و استان خراسان هستند. اگر به بازدید از جاذبه‌های تاریخی علاقه‌مند هستید یا به دنبال تجربه‌ای متفاوت در سفر می‌گردید، حتما به فاروج سفر کنید. در این شهر زیبا می‌توانید با فرهنگ، قدمت و تاریخچه ایران قدیم بیش از پیش آشنا شوید و تجربه‌ای متفاوت از سفرهای گردشگری داشته باشید.
