استان زنجان یکی از استان‌های ایران است که در شمال غربی ایران قرار گرفته و از مناطق ترک‌‌نشین محسوب می‌شود. جاذبه‌های طبیعی این استان را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا زنجان با داشتن آب و هوایی خاص و خنک، به عنوان بهشتی معتدل شناخته می‌شود که هر ساله و به خصوص در تابستان، میزبان عده‌ی کثیری از طبیعت دوستان است. این شهر از آن شهرهایی است که باید به آن سفر کنید و از نزدیک ببینیدش. شهری با بزرگترین گنبد آجری دنیا (سلطانیه) که پر از جاهای دیدنی و کشف نشده است. در ادامه همراه هم اقلیم باشید تا با جاهای دیدنی زنجان بیشتر آشنا شوید.
فهرست محتوا
گنبد سلطانیه
دیدنی ترین بنای زنجان به عقیده بسیاری گنبد سلطانیه است. این گنبد که به عنوان بزرگترین گنبد خشتی دنیا شناخته می‌شود، یکی از شاهکارهای مربوط به دوره ایلخانان است. گنبدی عظیم و پرهیبت که با کاشی کاری‌های فیروزه‌ای و لاجوردی‌اش از دور خودنمایی می‌کند. گنبد سلطانیه در فاصله سال‌های ۷۰۲ تا ۷۱۴ به سفارش اولجایتو پادشاه مغول، معروف به سلطان محمد خدابنده ساخته شده و مقبره خود او نیز میباشد. گنبد سلطانیه از پربازدیدترین جاهای دیدنی زنجان به حساب می آید.
غارهای کتله‌خور زنجان
در بین جاهای دیدنی زنجان ، غارهای کتله‌خور عجیب‌ترین است. هنوز بخش بزرگی از غار در مرحله‌ی اکتشافات قرار دارد و بخش کوچکی از آن برای بازید آماده شده است. این غار در بین جاذبه‌های طبیعی غرب ایران، از بهترین‌هاست.کتله‌خور در ۱۵۰ کیلومتری جنوب زنجان قرار دارد. مسیر حرکت شما برای رسیدن به غار از جاده سلطانیه-همدان به سمت گرماب خواهد بود.
رختشوی خانه زنجان
بنای رخت‌شوی‌خانه یا مجموعه تاریخی رخت‌شوی‌خانه در قلب بافت تاریخی شهر زنجان احداث شده است. مردم شهر لباس و رخت خود را در آن محل می‌شسته‌اند. این بنا در حال حاضر به عنوان موزه مردم‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمین این بنا توسط علی اکبر خان توفیقی اولین شهردار وقت زنجان خریداری شد و در سال ۱۳۴۵ ه. ق توسط او ساخته شده است.
قلعه‌ی بهستان زنجان
این قلعه‌ی عجیب‌وغریب با ارتفاع بسیار زیاد نسبت به سطح شهر و روستای حوالی، یکی از جالب‌ترین‌ها مکانهای دیدنی زنجان است. «قلعه‌ی بهستان» که در ۱۴ کیلومتری شمال «ماهنشان» در شهرستان ماهنشان قرار دارد، در کنار رودخانه‌ی «قزل‌اوزن» و در ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی زنجان قرار دارد. در دل کوه سوراخ‌های غار مانندی به‌دست ساسانیان ساخته‌شده است. برای دیدن این قلعه و اطراف آن یک روز وقت لازم است.
دود کش جن
دودکش جن جایی عجیب در نزدیکی شهرستان ماهنشان در زنجان می باشد که دلیل نامگذاری آن، باور اهالی منطقه است که عقیده دارند این منطقه را جن ها ساخته اند. شکل عجیب و غریب صخره ها در دود کش جن شاید شما را هم به همین فکر بینازد اما بد نیست بدانید که مانند این منطقه در کشورهای دیگر دنیا مثلا در کشور آمریکا هم وجود دارد و اصطلاح علمی هم دارد و به آن هودو می گویند. در هر صورت یکی از جاذبه های دیدنی زنجان آن هم از نوع طبیعی اش همین دودکش جن است که از پر طرفدارین منطقه های زنجان هم هست.
موزه باستان شناسی و مردان نمکی
عمارت ذوالفقاری یکی از بناهای به جای مانده از دوران قاجار است که زمانی ساختمان اداری و مسکونی حکمران زنجان به شمار می‌رفت. این عمارت در حال حاضر به نام موزه باستان‌شناسی زنجان شناخته می‌شود و در آن می‌توانید مومیایی‌های مردان نمکی با مو و ریش‌های بلند سپید که متعلق به دوران هخامنشی است را تماشا کنید.
حمام حاج داداش
حمام حاج داداش یکی از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی زنجان است که هنوز بعد از گذشت چندین سال بافت خود را حفظ کرده و با تغییر اندک و کمی تزئینات زیبا به سفره‌خانه‌ای جذاب برای استفاده گردشگران و مردم تبدیل شده است. این حمام دیدنی با کاشی‌هایی به رنگ زرد، آبی تیره، آبی روشن و فیروزه‌ای مزین شده است.
مسجد جامع زنجان
درست در قلب یکی از تاریخی‌ترین بناهای به جای مانده از قاجاریه، مسجدی باشکوه و زیبا به نام «مسجد جامع زنجان» قرار دارد، توسط یکی از پسران فتحعلی‌شاه قاجار به نام عبدالله میرزا ساخته شده است.وی که یکی از مریدان آیت‌الله سیدمحمد مجتهد سردانی به شمار می‌آمده و به همین سبب دستور به ساخت چنین مسجد باشکوهی را داده است تا مرکز تدریس، اقامه نماز و مراجعات مردمی این مجتهد زنجانی باشد.
بازار زنجان
مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم که طویل‌ترین بازار ایران بوده از سوی غرب و شرق گسترده شده و بدین لحاظ بازار پائین و بازار بالا تقسیم و نامگذاری شده است.مجموعه تاریخی بازار زنجان در قلب بافت قدیمی که روزگاری مشرف به دروازه قلتوق، دروازه جنوبی شهر بود، قرار دارد.گستردگی جغرافیایی بازار زنجان و تنوع راسته‌ها، تعدد سراها و کاوانسراهای درون شهری در راسته‌های فرعی که هر کدام به نامی و به فعالیتی خاص اختصاص یافته و وجود مساجد فراوان گویای پویایی این مجموعه در طول زمان‌های گذشته و شرایط حاکم بوده است.
ساختن بازار زنجان در دوران آقا محمدخان قاجار آغاز و در سال ۱۲۱۳ در زمان فتحعلی شاه قاجار خاتمه یافته و مساجد و سراها و گرمابه‌ها در سال ۱۳۲۴ به آن اضافه شده است. مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم به عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده است. این بازار طویل‌ترین بازار ایران است.
معبد داش کسن یا اژدها
معبد داش کسن بنایی صخره‌ای است که در حاشیه روستای ویر در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر تاریخی سلطانیه (زنجان) واقع شده است. این معبد با طرح اژدها یادگاری از دوره ایلخانیان است. این بنا به دو نقش برجسته اژدها و چند محراب اسلامی در دو سمت آن و به قرینه یکدیگر مزین است. نمونه‌های مشابه نقش‌های اژدهای آن در جای دیگری از ایران دیده نمی‌شود.
پل تاریخی میر بهاءالدین
این پل قاجاری تقریباً متعلق به ۲۰۰ سال قبل است. بزرگی و عرض این پل هر بیننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند. پل «میر بهاءالدین» که روی زنجان رود ساخته‌شده است، در ابتدای جاده‌ی بیجار از کمربندی جنوبی قرار دارد. وقتی‌که وارد جاده‌ی بیجار می‌شوید به سمت راست خود نگاه کنید. یک محوطه‌ی فضای سبز با تعدادی آلاچیق خواهید دید که معمولاً خلوت است.در امتداد آن پل میر بهاءالدین پیداست. وقتی به پل رسیدید روی پل بروید و آن سمت پل باغ‌های شخصی زیبا را ببینید.
مجموعه تفریحی ائل داغی
مجموعه تفریحی ائل داغی که از آن به عنوانی بام زنجان نیز یاد می‌شود، در شمالی‌ترین ناحیه زنجان در دامنه کوه گاوازنگ قرار گرفته و یکی از مراکز تفریحی و گردشگری این شهر به‌شمار می‌رود. این مجموعه دارای تمام امکانات رفاهی و تفریحی از قبیل آلاچیق‌های چوبی، کافی‌شاپ، قایق‌سواری، رستوران، آسیاب، آبشار مصنوعی است.
دریاچه پری (خندقلو)
در میان دشتی وسیع دریاچه‌ای با چشم‌انداز زیبا قرار گرفته که حکم سراب را برای این منطقه دارد. این دریاچه شگفت‌انگیز که با نام پری، خندقلو و شورگول شناخته می‌شود و تنها دریاچه طبیعی استان زنجان است. دریاچه پری همچنین یکی از جاذبه‌های توریستی و و کمتر شناخته شده استان زنجان در شهر ماهنشان محسوب می‌شود.
