فهرست محتوا
شهر باستانی بیشاپور
شهر باستانی بیشاپور که در شهرستان کازرون استان فارس قرار گرفته، در زمان ساسانیان ساخته شده است.در ادامه همراه وب سایت گردشگری هم اقلیم باشید تا با این شهر باستانی در شیراز بیشتر آشنا شوید.
شهر بیشاپور با وسعت دوهزار از معرف ترین شهرا ها محسوب می شود است.و تاریخچه این شهر درون سنگ ها محفوظ مانده است.محل قرار گیری این شهر در شمال غرب کازرون است.این شهر در منطقه آب هوایی عالی با طراحی و مهندسی بینظر آن زمان بهرمنده بوده است.
و در اکثر کتاب هایی قدیمی، نام این شهر با عنوانهای بیشاپور، بیشابور، به شاپور، بیشاور و «به اندیوشاپور»ثبت شده است. شهر بیشاپور مرکز ایالت و کوره اردشیرخوره بوده است.
بیشاپور
این شهر در ۲۶۶ میلادی به دست شاپور اول که پادشاه ساسانی بود ساخته شده است.پس از پیروزی شاپور بر والرین امپراتور روم، دستور داد در ناحیه خوش آبوهوا در مسیر راه تخت جمشید به تیسفون شهری بنا کنند.
موقعیت جغرافیایی بیشاپور
بیشاپور از جاهای دیدنی کازرون در استان فارس به شمار میرود و در کنار دره چوگان قرار گرفته است.و۲۳ کیلومتر از شهر کازرون فاصله دارد.
طرح بنا شهر باستانی بیشاپور
شهر بیشابور با روش مهندسی یونانیان که توسط هیپوداموس ابداع شده بود در زمینی به شکل مستطیل است دارایی چهار دروازه و دو خیابان است. که یکی از خیابانها در جهت شمال به جنوب و دیگری شرق به غرب است و هر کدام در انتها به یکی از دروازههای شهر منتهی میشدهاند.که هر کدام نیز به درواز می رسد دروازه غربی، ورودی اصلی شهر بوده است.
این شهر از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
ارگ سلطنتی، شامل آثار شاخصی مانند معبد آناهیتا، تالار تشریفات شاپور، ایوان موزاییک، کاخ به والرین.
منطقه عامه نشین، شامل خانههای مسکونی، گرمابه، کاروانسرا و بازار.
آثار شهر باستانی بیشاپور
تعداد ۶ نقش برجسته بر دو طرف چوگان کنده کاری شده که بیانگر پیروزیها و تاجگذاری پادشاهان ساسانی است سه نقش بیانگر پیروزی شاپور بر والرین امپراطور روم است .بعقیه مربوط به پیروزی بهرام دوم بر یاغیان، تاج ستانی بهرام اول از مظهر اهورامزدا و پیروزی شاپور دوم بر یاغیان و دشمنان است.
با توجه به قداست و اهمیت آب در آئین زرتشت و در بین آریائیها، معابدی برای نیایش و ستایش آب ساخته شد که معبد آناهیتا )الهه آب( یکی از مهمترین آنها به شمار میآید؛ به نظر میرسد که شاهان اولیه ساسانی هرگز از اجرای این فریضه دینی که موجب رضایت خاطر اهورامزدا و جلب قلوب مردم میگردید غافل نبودهاند، برای ایزد آناهیتا که فرشته دودمان و پیروزی آنها محسوب میشد معابد و نیایشگاه ساختند و مقام آن را به درجه اهورا مزدائی ارتقاء دادند .آثار و اسنادی از این ستایش بر روی پایه ستونهای مکشوفه شوش و همدان وجود دارد که اردشیر (مؤسس سلسله ساسانی) میگوید:
ایزدان مهر و آناهیتا مرا یاری کردند
و اضافه میکند:
بشود که اهورامزدا، آناهیتا و میترا مرا در پناه خود گرفته و از هر کینه و خصومتی حفظ کنن
بنای معبد آناهیتا در بیشاپور از نظر معماری و دستگاههای تنظیم و تقسیم کننده و کنترل جریان آب بینظیر و فوقالعاده است محوطهای به ابعاد ۷×۲۳×۲۷ مترمکعب در زمین خاکبرداری شده و شالوده آن بر طبق نقشه و طرح تنظیمیجوری است که تا آب رودخانه شاپور که در فاصله ۲۵۰ متری این مکان قرار دارد انشعابی از آن به درون این بنا جاری گردد
این بنا مکعبی از سطح زمین ۶ متر پائین تر ساخته شده از ۱۴ متر ارتفاع آن فقط ۸ متر از سطح طبیعی اطراف نمایان بوده و بقیه سطوح به علت سردابهای بودن در عمق زمین قرار گرفته.
و دهانه خارجی آن ۴ متر عمق دارد و برای احداث ۱۸۰ سانتیمتر خاکبرداری نمودهاند که با ۴ قطعه سنگ ۹۰×۹۰ سانتیمتر از نوع سنگهای کف پوش معبد بود بهطوری که هم آهنگی و روپوش چاه با کف آبگیر بهطور یکنواخت رعایت میشده و مجرا خروجی آب کاملاً از پنهان بوده است.
نحوه ورود و خروج آب در این معبد ترتیبی خاص بوده که همیشه آب معبد پاک و تازه باشد و به همان اندازه که آب از سه طرف وارد میشود از مجرا سهگانه به مرور و غیر محسوس به زمین فرو میرود.
رعایت چنین امری برای گردش آب، اهمیت و احترام خاص مذهبی و توجه به نیای فرشته آب را نشان میدهد.
جایگاه نذورات بیشاپور
حاشیه خیابان شرقی-غربی دو ستون قرار دارد بر روی این دو ستون کتیبهای به خط پهلوی اشکانی و ساسانی وجود دارد که بدین شرح است :«در فروردین ماه سال ۵۸ از آتش اردشیر (در) سال ۴۰ از آتش شاپور از آتشهای شاهی (در) سال ۲۴ این تصویر پیکره به بغ مزداپرست شاپور شاهان شاه ایران و انیران که چهره از ایزدان دارد فرزند به بغ مزدا اردشیر شاهان شاه ایران که چهره از ایزدان دارد نوازنده خدایگان پاپک شاه (این) کار اپسای دبیر از شهر حران از خاندان خویش و بدین روال زمانی به بغ مزدا شاپور شاهان ایران و انیران که چهره از ایزدان دارد (بدین جا آمد) و زمانی که شاهان شاه این پیکر را دید (ایستاده) به اپسای دبیر سیم و بندگان و کنیزان و باغها و دارائی بخشید.
تندیسی از شاپور اول در بین این دو ستون بود که از بین رفته است ارتفاع دو ستون ۹ متر است.
تالار تشریفات بیشاپور
این تالار در جنوب شرقی معبد آناهیتا قرار گرفته است . ۷۸۱ مترمربع است.این تالار از چهار ایوان متقابل و متقارن است که بر فراز آن گنبدی که ۲۵ متر ارتفاع داشته قرار دارد. نقطه مرکزی تالار به صورت مربع شکل است. ۶۴ طاقچهدارد که با موتیفهای مختلف گچبری نظیر برگ کنگر، برگ مو (درخت انگور) و نقوش تزئینی به صورت طرحهای چلیپا شکل،که نشان دهنده ذوق هنری ساسانیان بوده است.
ایوان موزاییک بیشاپور
ایوان موزاییک دارای ۲۵/۱۱ متر طول و ۶/۱۰ متر پهناست و با طاق هلالی شکل پوشش یافته بود. در کف ایوان با موزاییکهای رنگین که با طرحهای منقوش شده مفروش بوده است.