افرادی که خیلی اهل سفر و گشت و گذارهایی در قالب کمپ هستند میدانند که یکی از بهترین گزینهها برای سفر، شهر چابهار سیستان بلوچستان است. بندر گواتر نیز جزو همین استان است و طبیعت بینظیری دارد. آبهای زلال و نیلگون، کوههایی عجیب و غریب جنگل حرا، تعداد بیشماری از پرندگان مهاجر، دلفینها و … جزو معدود مواردی هستند که بندر گواتر چابهار را به مکانی دلنشین تبدیل میکند.
اگر به این بندر سفر کنید با منظرهای شبیه یه فیلمهای تخیلی مواجه خواهید شد. فضایی پر از رنگ که همه عناصر طبیعت را به شکلی خارقالعاده به تصویر کشیده است. این بندر در حال حاضر حدود ۱۶۰ هزار نفر جمعیت دارد. بخش عظیمی از این جمعیت از طریق حصیربافی و ماهیگیری امرار معاش میکنند. در ادامه این مقاله از مجله گردشگری هم اقلیم به معرفی کامل بندر گواتر خواهیم پرداخت.
فهرست محتوا
معرفی بندر گواتر چابهار
یکی از جاذبههای گردشگری چابهار، بندر گواتر یا خلیج گواتر است. این خلیج قدیمی و نسبتا کوچک در جنوب شرق ایران قرار دارد و با پاکستان هممرز است. بندر گواتر در چابهار قرار دارد و یکی از جذابیتهای استان سیستان و بلوچستان محسوب میشود. گواتر همچنین به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران نیز شناخته میشود. زیرا به طور مستقیم به اقیانوس هند راه دارد. همچنین این بندر در کنار دریای عمان و ۹۵ کیلومتری چابهار قرار دارد. با توجه به موقعیت جغرافیایی حساسی که بندر گواتر دارد، شنا کردن در این دریا ممنون است. ضمن اینکه قایقرانان نیز باید مراقب باشند تا به شکل تصادفی وارد پاکستان نشوند.
یکی دیگر از نکات جالبی که درباره بندر گواتر چابهار وجود دارد این است که اتصالی کاملا بدون واسطه به قطب جنوب دارد. همچنین مرز آبی بین گواتر و چابهار دهانه اقیانوس است. به همین دلیل است که تمام ویژگیهای اقیانوسی را به غیر از گونههای جانوری و گیاهی ویژه اقیانوسها شامل میشود. بیشک و بدون اغراق یکی از جذابیتهای بکر ایران که قابلیت حبس کردن نفس در سینه افراد را دارد، بندر گواتر است. طبیعت این فضا به قدری بکر، خاص و حیرت انگیز است که هر بینندهای را متحیر و محصور میکند.
یکی از ویژگیهای مهم بندر گواتر چابهار، موج شکنهای طبیعی و صخرههای عظیم آن است. زمانی که موجهای دریا با این صخرهها برخورد میکنند باعث ایجاد موجهایی با ارتفاع پنج متر میشوند. همچنین سوراخهای ریزی که روی این صخرهها وجود دارد نیز باعث ایجاد فوارههای طبیعی بسیار زیبایی میشود. این فوارهها موج فشان نام دارند. مجموعه این صخرهها و موج فشانها عواملی هستند که بندر گواتر چابهار را نسبت به دیگر سواحل ایران متمایز میکنند.
مجاورت بندر گواتر با جنگلهای حرا
بندر گواتر چابهار درست در مجاورت جنگلهای حرا قرار دارد. به همین دلیل است که سازمان محیط زیست از آن محافظت میکند. این سازمان اعلام کرده است که سالانه تعاداد بیشماری از پرندگان مهاجر به این بندر کوچ میکنند. این پرندهها که حدودا از چهل نوع پرنده تشکیل شدهاند در قالب دستههای صدتایی وارد این بندر میشوند. بندر گواتر جزو بنادرکمتر شناخته شده در ایران است. افرادی که این بندر را میشناسند میدانند که سادگی و بکر بودن جزو اصلیترین ویژگیهای این ناحیه است.
تاریخچه بندر گواتر
کمی از تاریخچه بندر گواتر چابهار را میتوان در کتاب «بلوچستان، یادگار مطرود قرون» کمالالدین غراب خواند. او این بندر را به عنوان یک روستای ساحلی متروک در جنوب شرقی ایران معرفی میکند که زمانی یک بند بسیار پررونق بوده است. در این کتاب آمده است که اهالی این بندر در طول تاریخ به بهانههای مختلف مجبور شدهاند از خاک آن خارج شوند. بهانههایی مثل سیل، قحطی، زور و …
بندر گواتر چابهار در گذشته یکی از اصلیترین مراکز پرورش و صادرات میگو بوده است. اکنون این تجارت با رونق کمتری هنوز پابرجا است. همچنین قبرستان معروفی در ساحل آن وجود دارد که اهالی بندر آن را به نام «قبرستان بهرمنها» میشناسند. در این قبرستان گورهایی از جنس سنگ وجود دارد که در یک جهت و به موازات ساحل در کنار هم قرار گرفتهاند.
مکانهای دیدنی بندر گواتر چابهار
بسیاری از گردشگران بند گواتر چابهار را یکی از جاذبههای گردشگری سیستان و بلوچستان میدانند. اما خود این بندر به تنهایی دارای جاذبههای گردشگری زیادی است. ضمن اینکه مردم خونگرم و مهربان آن منطقه همیشه نسبت به ورود گردشگران و مسافران با رویی گشاده برخورد میکنند. خلیج گواتر و خور باهو، یکی از بیست و دو تالاب بینالمللی کشور ایران است. این تالاب مساحتی معادل ۷۵ هزار هکتار دارد. همچنین نکته جالب دیگری که درباره این خیج وجود دارد این است که رودخانه نهر دشت از پاکستان و رودخانه باهوکلات از ایران نیز به آبهای این بندر میریزند.
دریاچه صورتی لیپار
مکانهایی مثل دریاچه صورتی لیپار، جزو جاذبههایی هستند که باعث میشوند بندر گواتر چابهار فضایی شبیه به کارتنها داشته باشد. دریاچه صورتی لیپار یکی از شگفتیهای دیدنی این بندر است. برای رفتن به این دریاچه باید بعد از دیدن تابلوی ۵۵ کیلومتر مانده گواتر به سمت راست بپیچید. جاده خاکی در آن سمت قرار دارد که باید وارد آن شوید. کافی است کمی پیش بروید تا به دریاچه صورتی برسید. این دریاچه صورتی رنگ مقابل چشمان شما قرار میگیرد و منظرهای فراموش نشدنی را در ذهنتان هک میکند. جالب است بدانید که پلانکتونهای گیاهی که از طریق جریانهای آبی زیاد میشوند دلیل اصلی صورتی شدن این دریاچه هستند.
کوههای مریخی یا مینیاتوری
کمی بعد از دریاچه لیپار و در سمت چپ جاده به کوههای مینیاتوری بندر گواتر چابهار میرسید. این کوهها در فاصله ۴۵ کیلیومتری چابهار قرار دارند و شکل و شمایل عجیب و خاص خود را دارند. ممکن است با دیدن آنها تصور کنید که برای دفعات زیادی مورد اصابت شهاب سنگ قرار گرفتهاند. این کوهها رنگی مایل به خاکستری و شمایل عجیبی دارند. به همین دلیل است که به کوههای مریخی معروف شدهاند. جالب است بدانید که جنس این کوهها از سنگهای سخت نیست و به راحتی فرسایش پیدا میکنند.
بندر بریس
یکی دیگر از جذابیتهای بندر گواتر چابهار، بندری تحت عنوان بریس است. بندر بریس در ۵۵ کیلومتری چابهار و در نزدیکی گواتر قرار دارد. این بندر میان دریای عمان و کوههای مریخی قرار دارد. برای رفتن به این بندر کافی است سواحل طلایی مکران را به سمت شرق برویم. در نهایت بندر زیبای بریس را خواهیم دید. زیباترین و چشمنوازترین قسمت این بندر، صخره بلندی است که در کنار ساحل قرار دارد. افراد زیادی با این صخره عکس گرفتهاند و احتمالا تا کنون عکس آن را در فضای مجازی دیدهاید.
سفر به بندر گواتر چابهار
بندر گواتر چابهار در جنوب ایران قرار دارد و قسمتهای جنوبی ایران نیز در فصلهای گرم سال آب و هوای بسیار گرم و شرجی دارند. بادهای موسمی که عموما در فصل تابستان میوزند باعث میشوند تا ارتفاع امواج به چیزی حدود ۱۵ متر برسند. این پدیده بندر گواتر را به فضایی مناسب برای ورزش موج سواری تبدیل کرده است. اما با تمام این موارد باز هم بهترین زمان برای سفر به این ناحیه فصل زمستان و فصل بهار است. زیرا آب و هوای آنجا در این چند ماه سال به شدت معتدل و مطلوب است.
یکی از عواملی که این بندر اقیانوسی ایران را تبدیل به مکانی دلنشین کرده است، اهالی خونگرم و مهربان آن است. مردان و زنان بلوچی که با وجود زندگی در مناطق محروم، قلبی پاک و مهربان دارند و به مسافرانی که مهمانشان میشوند با رویی گشاده برخورد میکنند. همچنین به دلیل نزدیکی زیاد به مرز پاکستان، رفت و امد نزدیکی با پاکستانیها دارند. طوری که ازدواج بین آنها نیز امری کاملا مرسوم است.
در رابطه با سفر به سیستان و بلوچستان و بازدید از بندر گواتر، همچنین خوب است بدانید که بندر گواتر امکانات اقامتی خاصی ندارد. بنابراین اکثر افرادی که به این خلیج سفر میکنند، شبهای خود را در چادر به صبح میرسانند.
غذاهای بومی بندر گواتر چابهار
یکی از جذابیتهای سفر به نقاط مختلف، امتحان غذاهای محلی آن نقاط است. غذاهایی که در بندر گواتر چابهار به عنوان غذای محلی معروف شدهاند، عموما غذاهایی تند هستند. زیرا استفاده از ادویههای پاکستانی در هندی در این بندر رایج است. البته جالب است بدانید که عموم مردم سیستان و بلوچستان نیز ذائقه تندی دارند و نسبت به غذاهای تند علاقه نشان میدهند.
معروفترین و خوش مزهترین غذاهای محلی خلیج گواتر، بریانی و کرائی است. بریانی یک نوع خورشت با طعمی تند است. این خورشت میتواند با گوشت قرمز یا مرغ درست شود و در نهایت با برنج یا نان سرو شود. کرائی نیز انواع مختلفی مثل کرائی مرغ، گوشت و قرمز دارد. در این میان کرائی قرمز بسیار تندتر از نمونههای دیگر این غذا است.
حال که صحبت از غذاهای بومی بندر گواتر است، حتما باید به ماهی و میگو نیز اشاره کنیم. غذاهای مختلفی با این دو پخته میشود. همچنین در فصلهای مختلف سال، ماهیهای متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرد. اما دو نوع ماهی شیر ماهی و شوریده جزو نمونههای خوش طعمی هستند که در اکثر ماههای سال در دسترس هستند. اگر به این یندر سفر کردید حتما از ماهیهای آن بچشید. در این صورت متوجه تفاوت طعمی آنها نسبت به نقاط دیگر ایران خواهید شد.
خلیج گواتر و زیبایی خیره کننده مناظر آن
بندر گواتر چابهار نام روستایی ساحلی در بخش مرکزی شهرستان دشتیاری است. این بندر دارای مرز آبی با پاکستان است و به عنوان آخرین موقعیت روستایی ایران در خط ساحلی جنوب شناخته میشود. در واقع این روستا آخرین نقطه مرزی ایران است و پس از آن کشور پاکستان قرار دارد. همچنین دلفینهایی گه در آبهای اقیانوسی وجود دارند یکی دیگر از ویژگیهای بارز این بندر است. این دلفینها صبحها به قسمتهای ساحلی نزدیک میشوند تا بتوانند شکار خوبی پیدا کنند. بنابراین شما به عنوان یک مسافر میتوانید در حالی که در قایق در حال لذت بردن از مناظر اطرافتان هستید، آنها را ببینید. اگر اهل سفر کردن هستید و به طبیعتهای بکر علاقه زیادی دارید، بازدید از بندر گواتر چابهار را حتما در برنامه خود بگذارید.