موزه لوور پاریس فراتر از چیزی است که تصور می‌کنید. در واقع بهترین تعریف این است. اگر می‌خواهید تمام تاریخ انسان روی کره زمین را در یکجا ببنید باید به موزه لوور فرانسه بروید. با ما در هم اقلیم همراه باشید تا نگاهی عمیق به این موزه زیبا داشته باشیم.
فهرست محتوا
- 1 موزه لوور پاریس کجاست؟
- 2 تاریخچه ساختمان لوور
- 3 هرم شیشه‌ای بزرگ (بخش مدرن موزه هنر لوور)
- 4 بخش هنر اسلامی موزه لوور در مجموعه هرم شیشه‌ای
- 5 تحلیل سازه هرم معکوس Pyramide Inversée))
- 6 نقدی بر هرم وارونه شیشه‌ای موزه لوور
- 7 مکان‌های جدید موزه لوور در قرن بیست و یکم
- 8 مجموعه‌های موجود در موزه بزرگ لوور فرانسه
- 9 پیر لسکوت (اولین معمار موزه لوور)
موزه لوور پاریس کجاست؟
به موزه لوور فرانسه خوش آمدید!
لوور (نام کامل آن موزه لوور فرانسه) و نام رسمی آن لوور بزرگ یا لوور بزرگ فرانسه است. موزه ملی و گالری هنری فرانسه در بخشی از یک کاخ بزرگ در پاریس فرانسه واقع شده است. این موزه در بخش سمت راست قلعه فیلیپ آگوستوس(قرن دوازدهم) ساخته شده است. این موزه پربازدیدترین موزه هنر جهان است که مجموعه‌ای از آثار تمدن‌های باستانی تا آثار اواسط قرن نوزدهم را در برمی‌گیرد.
تاریخچه ساختمان لوور
موزه لوور کنونی در قرن ۱۲ به عنوان یک قلعه برای محافظت از شهر توسط فیلیپ دوم ساخته شد. در سال ۱۵۴۶ فرانسیس اول(پادشاه فرانسه از ۱۵۱۴-۱۵۴۷)، که یک کلکسیونر بزرگ هنری بود، این قلعه قدیمی را ویران کرد و شروع به ساختن اقامتگاه سلطنتی دیگری به نام لوور در محل آن قلعه قدیمی کرد و تقریباً می‌شود گفت که تمام پادشاه‌های بعدی فرانسه بعدازآن به آن به تکمیل بخشی از این کاخ پرداختند.
در زمان فرانسیس اول، تنها بخش کوچکی از موزه لوور کنونی، زیر نظر معمار پیر لسکو، تکمیل شد. این بخش اصلی امروزه قسمت جنوب غربی Cour Carrée است.
در قرن هفدهم، الحاقات عمده‌ای به مجموعه ساختمان، توسط لوئی سیزدهم و لوئی چهاردهم اضافه شد. کاردینال دی ریشلیو، وزیر ارشد لویی سیزدهم، آثار هنری ارزنده‌ای برای پادشاه جمع‌آوری کرد. لویی چهاردهم و وزیرش، کاردینال مازارین، مجموعه‌های هنری ارزشمندی ازجمله چارلز اول انگلستان به این مجموعه اضافه کردند.
کمیته‌ای متشکل از معماران کلود پررو و لوئی لو وو و دکوراتور و نقاش برجسته چارلز لو برون بخشی از موزه لوور را که به کلوناد (the Colonnade) معروف است در این زمان طراحی کردند.
زمانی که لوئی چهاردهم دربار خود را در سال ۱۶۸۲ به ورسای((Versailles، کاخی در شهر ورسای فرانسه) منتقل کرد، لوور اقامتگاه سلطنتی نبود. بنابراین ایده استفاده از لوور به‌عنوان یک موزه عمومی در قرن ۱۸ آغاز شد. Comte d’Angiviller به ساخت و برنامه‌ریزی گالری بزرگ (Grande Galerie) کمک کرد و به دستیابی به آثار هنری عمده ادامه داد. در سال ۱۷۹۳، دولت انقلابی موزه هنرهای مرکزی را در گالری بزرگ به روی عموم باز کرد.
در زمان ناپلئون، کور کری(Cour Carrée) و یک بال(بخش‌های اصلی ساختمان را بال می‌گویند) در شمال در امتداد خیابان ریوولی((de Rivoli افتتاح شد. در قرن نوزدهم دو بال اصلی، گالری‌ها و غرفه‌های آن‌ها که به سمت غرب امتداد داشتند، تکمیل شدند و ناپلئون سوم مسئول نمایشگاهی بود که آن‌ها را افتتاح کرد. لوور تکمیل‌شده مجموعه‌ای وسیع از ساختمان‌ها بود که دو چهارضلعی اصلی را تشکیل می‌داد و دو حیاط بزرگ را در برمی‌گرفت.
هرم شیشه‌ای بزرگ (بخش مدرن موزه هنر لوور)
مجموعه ساختمانی لوور در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مورد بازسازی اساسی قرار گرفت تا موزه قدیمی را برای بازدیدکنندگان در دسترس‌تر و سازگارتر کند.
برای این منظور، مجموعه زیرزمینی وسیعی از دفاتر، مغازه‌ها، فضاهای نمایشگاهی، انبارها، پارکینگ‌ها و همچنین یک سالن نمایش، یک انبار اتوبوس توریستی و یک کافه‌تریا در زیر حیاط‌های مرکزی موزه لوور در کور ناپلئون( Cour Napoléon) و کور دو کاروسل (Cour du Carrousel) ساخته شد.
ورودی سطح زیرزمینی این مجموعه در مرکز کور ناپلئون Cour Napoléon قرار دارد و توسط یک هرم جنجالی فولادی و شیشه‌ای که توسط معمار آمریکایی- چینی با نام آی.ام. پی I.M. Pei)) طراحی شده است.
این مجموعه زیرزمینی با نام هرم شیشه‌ای موزه لوور با امکانات پشتیبانی و امکانات عمومی در سال ۱۹۸۹ افتتاح شد. بخش جدید که توسط پی((Pei طراحی شده است، بیش از ۲۳۰۰۰۰ فوت مربع (۲۱۳۶۸ مترمربع) فضای نمایشگاهی دارد که در اصل مجموعه‌هایی از نقاشی اروپایی، هنرهای تزئینی و هنر اسلامی را در خود جای داده بود.
بخش هنر اسلامی موزه لوور در مجموعه هرم شیشه‌ای
جالب است که بدانید قسمت هنر اسلامی این موزه برای نخستین بار در ده تالار و در سال ۱۹۹۳ ایجاد شد و در سال ۲۰۰۲ ژاک شیراک (رئیس‌جمهور وقت فرانسه) پس از بازدید از موزه لوور، تصمیم به ایجاد بخشی مجزا جهت نمایش هنر اسلامی گرفت. به دنبال این تصمیم وی فرانسیس ریشار (رئیس بخش نسخه‌های خطی فارسی کتابخانه ملی فرانسه، پاریس) را به مسئولیت ایجاد بخش هنر اسلامی در موزه برگزید.
برای ساخت بنای این قسمت، یک مسابقه جهانی معماری برگزار می‌شود که همان‌طور که گفته شد ممار پی معماری این بخش را بر عهده می‌گیرد. به گفته ریشار این مجموعه در سال ۲۰۰۹ افتتاح شد. گفته‌شده آثار ایرانی در این مجموعه جایگاه مهمی دارد و بیش از نیمی از آثار این بخش را به خود اختصاص داده است.
در سال ۱۹۹۳، در ۲۰۰ سالگی موزه، بال یا بخش بازسازی‌شده ریشلیو، که قبلاً توسط وزارت دارایی فرانسه اشغال‌شده بود، افتتاح شد و در این زمان برای اولین بار کل موزه لوور به اهداف موزه اختصاص یافت.
مجموعه رو به گسترش هنر اسلامی موزه بعداً به بخش اختصاصی خود منتقل شد (گشایش در سال ۲۰۱۲)، که برای آن معماران ایتالیایی، ماریو بلینی و رودی ریچیوتی، حیاط داخلی دیگری را در زیر سقفی مواج طلایی‌رنگ ساخته‌شده از شیشه و فولاد (هرم شیشه‌ای) طراحی کردند.
اینکه چگونه و چرا این میزان از آثار تاریخی و ملی ایران در این موزه وجود دارد، بحثی است که باید به‌تفصیل به آن پرداخت.
اما از نمونه آثار تاریخی ایران در موزه لوور می‌توان به سنگ‌نگاره یادبود اونتاش ناپیریشا، سنگ‌نگاره زن عیلامی و ندیمه، سنگ‌نگاره بز با دم ماهی، تندیس فاخته لاجوردی،تندیسناپیرآسو، تابلو مراسم نیایش راهبه‌های آفتاب، تخته‌بازی ۵۸ خانه، نقش برجسته آجری شیر کاخ آپادانا شوش، سرستون گاو دوسر کاخ آپادانا شوش، کتیبه داریوش بزرگ در کاخ آپادانای شوش، افسار برنزی لرستان، صدف‌نوشته اکدی، سنگ نگاره مردوک اشاره کرد. گفته می‌شود که بیش از ۱۷۵۰۰ قطعه از تاریخ و فرهنگ ایران باستان در این موزه قرار دارد.
تحلیل سازه هرم معکوس Pyramide Inversée))
هرم معکوس لوور یک نورگیر است که در کاروسل دو لوور(Carrousel du Louvre)، یک مرکز خرید زیرزمینی در مقابل موزه لوور در فرانسه ساخته شده است. شاید بتوان آن را خواهر یا برادر کوچک‌تر هرم لوور مشهورتر که در سطح بیرونی حیاط به‌عنوان ورودی قرار گرفته، در نظر گرفت، اما وارونه شده است. پایه واژگون آن به‌راحتی از بیرون قابل‌مشاهده است.
هرم معکوس تقاطع دو مسیر اصلی زیرزمینی را در زیر میدان دو کاروسل در موزه را نشان می‌دهد و بازدیدکنندگان را به سمت ورودی موزه در زیر «کوور ناپلئون» هدایت می‌کند.
هرم معکوس در شیشه‌های چندلایه که روی یک قاب فولادی مربعی با وزن ۳۰ تن (۳۳ تن کوتاه)، ۱۳٫۳ متر (۴۴ فوت) کشیده شده است، به سمت پایین به سمت کف می‌رود. ضخامت خود شیشه هرم ۱۰ میلی‌متر (۰٫۳۹ اینچ) است، درحالی‌که شیشه بالای هرم در سطح حیاط (زمین) که باید بتواند وزن عابران پیاده را تحمل کند، ۳۰ میلی‌متر (۱٫۲ اینچ) ضخامت دارد. نوک هرم ۱٫۴ متر (۴٫۶ فوت) بالاتر از سطح کف معلق است.
شیشه‌های جداگانه در هرم توسط صلیب‌های فولادی ضدزنگ به طول ۳۸۱ میلی‌متر (۱۵٫۰ اینچ) به هم متصل می‌شوند. درست در زیر نوک هرم شیشه‌ای رو به پایین، یک هرم سنگی کوچک (حدود ۱ متر، ۳٫۳ فوت) روی زمین قرار دارد، گویی ساختار بزرگ‌تر بالا را منعکس می‌کند. نوک دو هرم تقریباً با هم تماس دارند. در کنار این هرم بزرگ در حیاط سه هرم شیشه‌ای کوچک‌تر نیز قرار گرفته که نقش نورگیر را بازی می‌کنند. به نقل از دیسا مگ، هرم معکوس به‌عنوان نماد مادینگی و نقطه مقابل نرینگی هرم اصلی و بزرگ، در اندازه کوچک‌تر، طراحی و ساخته‌شده است که برخلاف هرم اصلی ورودی تنها در نقش یک نورگیر عمل می‌کند.
نقدی بر هرم وارونه شیشه‌ای موزه لوور
هرم وارونه در صفحات پایانی کتاب پرفروش و بین‌المللی کد داوینچی اثر دن براون نقش برجسته‌ای دارد. قهرمان رمان سال ۲۰۰۳، رابرت لنگدون، نمادگرایی باطنی را در دو هرم می‌خواند: هرم وارونه به‌عنوان جامی، نمادی زنانه در نظر گرفته می‌شود، درحالی‌که هرم سنگی زیر به‌عنوان یک تیغه، یک نماد مردانه تعبیر می‌شود: کل ساختار می‌تواند بنابراین اتحاد دو جنس را بیان می‌کند.
علاوه بر این، قهرمان براون نتیجه می‌گیرد که هرم سنگی کوچک درواقع فقط رأس یک هرم بزرگ‌تر است (احتمالاً به‌اندازه هرم وارونه بالا)، که به‌عنوان یک اتاق مخفی در کف تعبیه شده است. این اتاق به‌طور ضمنی جسد مریم مجدلیه را محصور می‌کند. در اوج فیلم در سال ۲۰۰۶، دوربین به‌طور دقیق از بالا در کل هرم شیشه‌ای حرکت می‌کند و سپس از به طبقه پایین می‌آید تا محفظه پنهان در زیر هرم سنگی کوچک را نشان دهد که حاوی تابوت‌خانه‌ای با بقایای مریم مجدلیه است.
مکان‌های جدید موزه لوور در قرن بیست و یکم
در سال ۲۰۱۲ موزه لوور در شهر لنز در شمال فرانسه به روی عموم باز شد. این موزه که توسط معماران ژاپنی با نام‌های کازیو سجیما (Kazuyo Sejima) و ریو نیشیزوا (Ryue Nishizaw) طراحی شده است، این مجموعه به‌منظور تقویت اقتصاد منطقه لنز و کاهش جمعیت در پاریس برنامه‌ریزی شده است.
پنج سال بعد، پس از نزدیک به یک دهه تأخیر، موزه لوور ابوظبی در ساختمانی طراحی شده توسط معماری فرانسوی با نام ژان نوول در جزیره سعدیات افتتاح شد که یک مرکز فرهنگی برنامه‌ریزی‌شده در امارت است. مؤسسه جدید نتیجه یک توافق بحث‌برانگیز بین دولت‌های فرانسه و امارات متحده عربی بود که در آن موزه لوور نام، بخش‌هایی از مجموعه و تخصص خود را برای مدت ۳۰ سال به این موزه نوپا اجاره داد.
مجموعه‌های موجود در موزه بزرگ لوور فرانسه
مجموعه نقاشی‌های لوور یکی از غنی‌ترین مجموعه‌های جهان است که تمام دوره‌های هنر اروپا را تا انقلاب‌های ۱۸۴۸ نشان می‌دهد. آثار نقاشی‌شده پس از تاریخ ذکر شده که زمانی در موزه لوور نگهداری می‌شد، به موزه اورسی پس از افتتاح در سال ۱۹۸۶ منتقل شد. مجموعه نقاشی‌های فرانسوی موزه لوور از قرن پانزدهم تا نوزدهم در جهان بی‌نظیر است.
این موزه همچنین دارای شاهکارهای بسیاری از نقاشان دوره رنسانس ایتالیایی ازجمله مونالیزای لئوناردو داوینچی (حدود ۱۹۱۹-۱۵۰۳) و آثار فلاندری و هلندی است. قابل‌ذکر است که نقاشی‌های نقاشان دوره باروک دپارتمان هنرهای تزئینی موزه لوور، گنجینه‌های پادشاهان فرانسه که شامل برنز، مینیاتور، سفال، ملیله، جواهرات و مبلمان است به‌زعم خود بی‌نظیر و یکتا است.
این در حالی است که بخش آثار باستانی یونانی، اتروسکی و رومی این موزه، دارای معماری، مجسمه‌سازی، موزاییک، جواهرات و سفال است. همچنین دپارتمان آثار باستانی مصر در سال ۱۸۲۶ به‌منظور سازماندهی مجموعه‌های به‌دست‌آمده در جریان لشکرکشی ناپلئون به مصر، در این موزه تأسیس شد. شایان توجه است که بخش آثار باستانی خاور نزدیک به دلیل مجموعه آثار هنری بین‌النهرین در این موزه دارای اهمیت زیادی است.
پیر لسکوت (اولین معمار موزه لوور)
خوب است که با شرح مختصری از زندگی پیر لسکوت بنیان‌گذار معماری کلاسیک فرانسه و همچنین موزه لوور، نیز آشنا شوید. پیر لسکوت (pierre Lescot) ، (متولد حدود ۱۵۱۵، پاریس، فرانسه- درگذشت ۱۵۷۸، پاریس)، یکی از معماران بزرگ فرانسوی در اواسط قرن شانزدهم است که سبک تزئینی
( (decorative styleرا ارائه داد و پایه و اساس سنت کلاسیک معماری فرانسوی را فراهم کرد. پیر لسکوت که از یک خانواده ثروتمند و وکیل زاده بود، در جوانی، ریاضیات، معماری و نقاشی خواند. اگرچه بسیاری از طراحی‌های او برگفته از معماری سبک کلاسیک بود، اما هیچ مدرکی مبنی بر بازدید او از ایتالیا وجود ندارد. به نظر می‌رسد که او دانش معماری خود را از کتاب‌های مصور و از خرابه‌های رومی در فرانسه به دست آورده است.
مهم‌ترین سهم لسکوت در معماری فرانسه، بازسازی لوور بود که آن را در سال ۱۵۴۶ به سفارش فرانسیس اول شروع کرد. سبک و طراحی آثار لسکوت در موزه لوور، منعکس‌کننده انقلابی در معماری فرانسه است که با تأثیر از عناصر معماری کلاسیک مشخص‌شده است. وی عناصر سنتی معماری فرانسوی و ویژگی‌های سبک کلاسیک معماری را با هم ترکیب کرد تا سبکی منحصربه‌فرد از کلاسیک گرایی فرانسوی را ایجاد کند. کار دیگر لسکوت شامل هتل کارناوالت (۱۵۴۵) است که هنوز بقایای آن تا حدی باقی‌مانده است. قلعه والری از دیگر آثار او است که متأسفانه این اثر و دیگر آثار او دستخوش تغییرات در طول زمان و یا تخریب شده‌اند.
پیش از شروع سیری در موزه لوور جالب است که ۱۶حقیقت را درباره موزه لوور بدانید!
- اگر برای بازدید از هر اثر ۳۰ ثانیه فقط صرف کنید، ۱۰۰ روز طول می‌کشد که از تمامی آثار موزه لوور دیدن کنید.
- موزه لوور بزرگ‌ترین موزه جهان است.
- موزه لوور از اول برای موزه طراحی نشده، بلکه مکان اصلی آن قلعه‌ای نظامی بوده که در سال ۱۱۹۰ میلادی ساخته‌شده است.
- این موزه در قرن ۱۶ به موزه لوور تبدیل شده است.
- این موزه در زمان ناپلئون به موزه ناپلئون شهرت داشت که قبل از شکست وی ۵۰۰۰ اثر غنیمت گرفته شده در موزه نگهداری می‌شد و پس از شکست به صاحب آن تحویل داده شد.
- مونالیزا گران‌قیمت‌ترین تابلوی موزه لوور است که به یک شیشه ضدگلوله محافظت می‌شود و یک بادی گارد هم دارد.
- اندازه تابلوی مونالیزا ۵۳ در ۷۳ سانتی‌متر است.
- ۷۵۰۰ اثر از آثار موزه لوور فرانسوی هستند.
- موزه لوور ۶۵۲۰۰۰ مترمربع مساحت دارد و دارای ۸ دپارتمان است.
- در جنگ جهانی دوم نازی‌ها از موزه لوور به‌عنوان انباری برای آثار سرقت شده هنری استفاده می‌کردند.
- هرم شیشه‌ای موزه لوور که در سال ۱۹۸۹ ساخته شد، با ۲۱ متر ارتفاع، اکنون از آن به‌عنوان یکی از نمادهای پاریس یاد می‌شود.
- هرم شیشه‌ای بزرگ با سه کوچک‌تر در میدان ناپلئون قرارگرفته‌اند.
- موزه لوور روزانه ۱۵۰۰۰ بازدیدکننده دارد که ۷۰ درصد آن را گردشگران خارجی تشکیل می‌دهند.
- در حال حاضر لوور ۳۸۰۰۰۰ آثر هنری را نگهداری می‌کند.
- مونالیزا تنها دو بار در موزه لوور نبوده، یک‌بار زمانی که در اتاق‌خواب ناپلئون نصب بوده و بار دیگر زمانی که کندی آن را به موزه نیویورک ایالت متحده آمریکا برای نمایش برد.
- یکی دیگر از آثار ارزشمند این موزه تابلوی آزادی رهبر مردم است اثر اوژین دولاریوکس است که نقاشی وی پیروزی انقلاب ۱۸۳۰ را به نمایش می‌کشد.
