همه ما شهر اصفهان را با میدان نقش جهان می شناسیم و می دانیم که این شهر در دنیا نیز با این جاذبه گردشگری خود شناخته شده است.میدان نقش جهان مجموعه ای بسیار زیبا و تاریخی در اصفهان و یکی از جاهای دیدنی ایران است که هر گردشگری با به معماری و بناهای زیبای خود جذب می کند.حوضچه ها و حجره های قدیمی و زیبای این مکان می تواند حس و حال نابی را به شما منتقل کند.با هم اقلیم همراه باشید تا درباره این جاذبه بی نظیر بیشتر بدانید.
فهرست محتوا
همه چیز درباره میدان نقش جهان
شاید برایتان جالب باشد که بدانید این میدان به عنوان دومین میدان بزرگ جهان شناخته شده و یکی از قدیمی ترین میدان های شهر اصفهان است.حتی برخی از میدان های تاریخی و مشهور در جهان مانند میدان دوژ پاریس،میدان سرخ مسکو و میدان بزرگ بروکسل نیز در رقابت با این میدان از لحاظ وسعت حرفی برای گفتن ندارند.بزرگ ترین میدان جهان میدان تیان آنکمن در پکن چین است و پس از آن میدان نقش جهان دومین میدان بزرگ در دنیاست.
این میدان در سال ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و در سال ۱۳۵۸ نیز با نام میدان شاه به عنوان اولین اثر ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
تاریخچه میدان نقش جهان اصفهان
همانطور که گفتیم میدان نقش جهان یکی از قدیمی ترین میدان های ایران است و در طول تاریخ آن را با اسم های مختلفی می شناختند.از جمله اسم هایی که برای این میدان به کار می رفت میدان نو،میدان بزرگ،میدان اصلی شهر،میدان شاه،میدان قصر،میدان سلطنتی و میدان بزرگ شاهی بود که البته امروز نیز آن را به نام میدان امام نیز می شناسند.
پیشینه این میدان به زمان تیموریان بر می گردد اما شکل امروزی آن از دوران صفویان و سلطنت شاه عباس صفوی بناگذاری شده است.او پس از اینکه پایتخت ایران را از قزوین به اصفهان انتقال داد به کمک وزیر خود شیخ بهایی برای شهر اصفهان طرحی نو را در نظر گرفتند.آن ها در طرح جدید شهر اصفهان اقدامات زیادی انجام دادند که یکی از آن ها قرارگیری میدان نقش جهان به عنوان قطب ارتباطی بافت قدیم و جدید شهر بود.
همچنین بخوانید : سی و سه پل اصفهان
قبل از اینکه این مکان به شکل باغ درآید باغی در این منطقه وجود داشت که نام آن نقش جهان بود.در زمان سلجوقیان بخش میدانی این باغ میدان کوشک نام داشت و از آن برای اجرای مجازات های حکومتی استفاده می شود.البته جشن هایی مانند جشن نوروز نیز در این مکان برگزار می شد.سال ها بعد و در دوران صفوی این میدان با وسعت بسیار بزرگتر از کوشک در سال ۱۰۱۱ ساخت شد.
نکته جالب در مورد میدان نقش جهان این است که این میدان در تمامی دوران ها و از زمان ساخت تا به امروز همیشه نقطه ای پر رونق از شهر بوده است.البته در دورانی بخشی از میدان مانند عمارت نقاره خانه هنگام حمله اشرف افغان مورد تخریب قرار گرفت اما مجددا در زمان رضا شاه پهلوی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت و رونق سابق را به دست آورد.
پس از حکومت پهلوی و در انقلاب اسلامی نیز این میدان رونق خود را حفظ کرد و در سال ۱۳۶۸ برای نگهدای بهتر از این اثر مهم شهر اصفهان،تردد خودرو در بخش جنوبی آن ممنوع شد.اکنون تردد در این بخش از میدان نقش جهان با درشکه و یا پای پیاده انجام می شود.
معماری میدان نقش جهان اصفهان
به گفته کارشناسان احتمالا طرح این میدان از میدان های قدیمی تر مانند میدان عتیق در دوران آل بویه و میدان عالی قاپو گرفته شده است.این بناها به دست معماران کاربلدی مانند استاد علی اکبر اصفهانی و استاد محمدرضا ساخته شد و اسم آن ها نیز بر سر در بناها دیده می شود.
این میدان برای اینکه به عنوان نمادی از قدرت صفوی شناخته شود طوری ساخته شد تا از همه ابعاد مانند مرکز اجتماعی،مرکز حکومتی،مرکز اقتصادی و مرکز مذهبی مورد استفاده قرار گیرد.
در گذشته بازارهای دیگری نیز در اطراف میدان نقش جهان وجود داشت و در واقع این میدان در گذشته بزرگ تر بود اما برای جلوگیری از رانش طاق ها، دهانه هایی بعد ها به میدان اضافه شد و آن را کوچک تر از آنچه در گذشته بود کرد.این دهانه ها در زمان شاه صفی به مغازه های تجاری تبدیل شدند.
بخش های دیدنی میدان نقش جهان
کاخ عالی قاپو
یکی از جذاب ترین بناهایی که در این میدان وجود دارد و حتما باید از آن بازدید کنید کاخ عالی قاپو است.این کاخ در ضلع غربی میدان قرار دارد و با ظاهری بسیار چشم نواز شما را به سمت خود می کشاند.این بنا دارای ۶ طبقه و ۴۸ متر ارتفاع است و طبقات آن به راه پله هایی به همدیگر متصل هستند.
کاخ عالی قاپو بین ساهل های ۹۷۳ تا ۹۹۷ هجری توسط شاه عباس اول ساخته شد.
مسجد امام
مسجد امام در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار دارد و یکی از مهم ترین مساجد تاریخی در شهر اصفهان است.این مسجد را با نام های دیگری مانند مسجد سلطانی،مسجد جامع و مسجد شاه نیز می شناسند.
از دست ندهید : مراکز خرید اصفهان
معماری این بنا شاهکاری از قرن ۱۱ هجری است که در سال ۱۰۲۰ هجری به دستور شاه عباس ساخته شد.رنگ های بسیار زیبا و شکوهمند بودن گنبد و سردر این بنا تصاویری بسیار دیدنی را به شما هدیه می دهند.
مسجد شیخ لطف الله
اگر وارد میدان نقش جهان شوید در گوشه ای از میدان گنبدی زیبا توجه شما را جلب می کنند.این گنبد،متعلق به مسجد بسیار زیبای شیخ لطف الله است که به عنوان یکی از قدیمی ترین و خاص ترین مساجد این منطقه شناخته می شود.این مسجد نیز در قرن ۱۱ و در دوران صفوی ساخته شده و اکنون از دیدنی های اصفهان است.
سردر قیصریه
سردر قیصریه نیز شاهکاری متعلق به دوران صفویه است که در ورودی اصلی بازار اصفهان واقع شده است.این بنا در سال های دور دارای ۳ طبقه بود اما یکی از طبقات آن تخریب شد و امروزه دارای دو طبقه است.
سردر قیصریه دارای یک در اصلی،چهار در فرعی و یک حوض است که در بالای آن نقاشی های زیبایی کشیده شده است.این سردر افراد را به بازار بزرگ اصفهان هدایت می کند که یکی از مهم ترین مراکز خرید اصفهان است.
توحید خانه
پشت عمارت عالی قاپو ساختمانی وجود دارد که در گذشته به عنوان زندان کاخ و مطبخ از آن استفاده می شد.امروزه این ساختمان به توحید خانه معروف است.طبق گفته تاریخ شناسان این بنا در عهد شاه عباس اول محلی برای عبادت صوفیان و جایگاه خلیفه الخلفا پیشوای صوفیان صفوی بوده است.نکته جالب در مورد این بنا این است که در گذشته این مکان به عنوان بنایی مقدس بود و اگر افراد در آن دست به اعتصاب می زدند کسی حق ورود با سلاح را نداشت.
دسترسی به میدان نقش جهان اصفهان
این میدان آنقدر معروف است که وقتی شما به اصفهان بروید و از کسی بپرسید چطور به میدان نقش جهان برویم امکان ندارد که نتواند شما را راهنمایی کند.اما برای دسترسی به این میدان باید به سمت مرکز شهر اصفهان حرکت کنید و از خیابان سپاه به سمت میدان بروید.خیابان حافظ در شرق و خیابان سپه در غرب میدان قرار دارند که برای رسیدن به میدان باید از آن ها استفاده کنید.
برای آشنایی بیشتر با اصفهان و جاذبه های آن می توانید به بخش مربوطه به اصفهان در سایت مراجعه کنید.
