دره شمخال قوچان
نام دره شمخال برگرفته از یک روستا کوهپایه ای به همین نام می باشد که از شمال شرقی به کوه آسلمه و از جنوب شرقی به رودخانه دائمی کال شمخال محدود است. نام شمخال برگرفته از یک نوع تفنگ قدیمی و دست ساز و قوی به زبان کردی کرمانجی است. برای آشنایی بیشتر با این دره زیبا همراه ما در مجله گردشگری هم اقلیم باشیم.
آشنایی مختصر با قوچان
یکی از شهرهای خراسان رضوی که در 120 کیلومتری شمال غرب مشهد واقع است قوچان نام دارد. در منابع مختلف تاریخی و بسیاری از مورخان شهر قوچان را اولین پایتخت اشکانیان می دانند.
محدوده شهر قوچان از شمال به شهرستان درگز و کشور ترکمنستان و از جنوب به نیشابور و از شرق به چناران و از غرب هم به فاروج (خراسان شمالی) منتهی می شود و از گمرک باجگیران به کشورهای آسیایه میانه متصل است و قوچان با مرکز ترکمنستان که عشق آباد است 120 کیلومتر فاصله دارد و 28 کیلومتر مرز بین المللی با کشور ترکمنستان را دارا می باشد.
چشم اندازهای شهر قوچان شامل جاذبه های تاریخی وطبیعی زیادی می باشد که یکی از این مکانهای زیبای ان دره شمخال است.
دره شمخال
دره شمخال، در استان خراسان رضوی به طول 18 کیلومتر از روستای شمخال که در 70 کیلومتری جاده قوچان به باجگیران است آغاز می شود و در قسمتی دیگر به زمین های درونگر در جاده قوچان به درگز پایان می پذیرد.
نام دره شمخال برگرفته از یک روستا کوهپایه ای به همین نام می باشد که از شمال شرقی به کوه آسلمه و از جنوب شرقی به رودخانه دائمی کال شمخال محدود است. نام شمخال برگرفته از یک نوع تفنگ قدیمی و دست ساز و قوی به زبان کردی کرمانجی است.
ضرب المثل کردی کرمانجی به این مضمون است که می گوید « مگر تیر شمخال به توخورده است» ،که این ضرب المثل برای افرادی صادق است که در واکنش به یک اتفاق نه چندان مهم ِ گریه و ناله بسیاری سر می دهند.
روستای شمخال بنای تاریخی ندارد اما اقلیم مساعد ، خاک مرغوب و منابع غنی آب ، تاثیر زیادی در شکل گیری روستا دارد. چشمه های ابتدای دره در ادامه راه رودخانه ای را می سازند که شالیزارهای درونگر را سیراب می کند.دیواره های دره شمخال به ارتفاع 200 متر براورد شده است که با این دیواره های بلند و عرض کم ، طبیعتی بی نظیر و تماشایی دارد.
در ابتدای دره ودر فاصله 10 کیلومتری از آن فضای بسیار جذاب و دیدنی حمام آب وجود دارد که پذیرای تعداد زیادی از گردشگران و مسافران در تابستان می باشد.عطر درختان گردو در مسیر با بوی رطوبت و نم دیوارهای سنگی آن عطر زندگی را در فضای دره پراکنده می کند.
این دره دارای پیچ وخم بسیارجذابی است چنانکه در پس هرخم زیبایی ویژه ای دیگر را درچشم خود می بینید.هرچه جلوتر بروید وجود چشمه سارهای زیبای مسیر و آبشارهای جاری از اطراف صخره پرآب تر و جذاب تر می شود و بر زلالیت آب و شفافیت آن هم افزوده می شود .
پوشش گیاهی دره شمخال شامل: گردو ، انجیر ، زرد آلو ، چنار ، بید ، سپیدار ، تمشک ، موسیر ، آنوخ (کاکوتی) ، چریش ، هفشان ، گون ،ریخوک ،زرشک گژی (زالزالک) و صدها گیاه وحشی و دارویی دیگر می باشد.
از بهم پیوستن رودهای شارک ،قرچه ، دربادام ، شمخال و همچنین اضافه شدن چشمه هایی که از این کوه ها نشات می گیرد دره شمخال بوجود آمده است.
در ابتدای مسیر پر پیچ و خم زیبا آب و پوشش گیاهی وجود ندارد اما در ادامه با بهم پیوستن چشمه ها ، آب افرایش یافته و رود فصلی به نام دوآبی بوجود می آید و در ادامه رود دربادام به آن می پیوندد و شما در بعضی مواقع مجبور هستید در رودخانه راه بروید.
توصیه ما به شما این است که لباس و کفش مناسب با خود داشته باشید .این مسیر پراز پیچ وخم ، ممکن است راه را برای شما طولانی تر به نظر برساند به همین دلیل شما برنامه 2 روزه برای این راه در نظر بگیرید.
بهترین فصل سفر
بهترین فصل برای رفتن به دره شمخال بهار و تابستان است زیرا طبیعت این دره بسیار سرسبز و رودهای فصلی آن پر آب خواهند بود و همچنین هوای مطلوبی دارد.پیشنهاد می شود در اواخربهار و اوایل تابستان به این دره شگفت انگیز سفر کنید.
چه خطراتی ما رادر دره شمخال تهدید می کند؟
حتما قبل از رفتن آب و هوا را چک کنید چون خطرسیل در این دره وجود دارد چون دیواره های بلند دره ، در هنگام سیل ،فرار از آن را بسیار سخت و حتی غیر ممکن می سازد.دره شمخال به علت راه پرپیچ وخم وگاهی صعب العبور بودن آن وهمچنین راهپیمایی در رودخانه ما برای افراد زیر 12 سال و بالای 50 سال را توصیه نمی کنیم.
اگر از پا درد یا استخوان درد رنج می برید به این دره نروید چون دره شمخال به علت دیواره های بلند آن مانع از تابش آفتاب به دره می شود وآب این منطقه بسیار خنک می باشد و ممکن است پا درد شما بیشتر شود.
لوازم سفر وتوصیه های دیگر
بهتر است طوری برنامه ریزی کنید که شب را درون چادر یا در مسجد روستای شمخال یا ابتدای دره نزدیک حمام اول باشید وصبح روز بهد ادامه مسیر را بپیمایید. 3 سوئیت اجاره ای در ابتدای دره وجود دارد.کفش هایی با زیره سفت و محکم بیشتر به کار شما می آید.
شب های دره سرد است. در روزهای آفتابی و در نیمه دوم مسیر به عینک آفتابی و کلاه آفتاب گیر نیاز دارید اما ضروری نیست. در طول مسیر لباس های شما خیس می شوند شما حتما یک دست لباس برای خود بردارید. زباله هایتان را در محیط رها نکنید با خود کیسه نایلونی برای حمل زباله داشته باشید.
دسترسی
برای رفتن به این منطقه باید ازجاده شهر قوچان به سمت باجگیران حرکت کرده و در 80 کیلومتری ازقوچان از تابلوهای راهنما کمک بگیرید که شما را به روستای شمخال هدایت می کند.شما باید خودروی خود را در اینجا بگذارید و بقیه مسیر را پیاده از میان دره عبور کنید.
در میدان فلسطین قوچان تاکسی ها مسافران را به روستای شمخال می برند و دوباره آنها را به قوچان می رسانند.جاده تا روستای شمخال آسفالته و از تونل بلند باجگیران عبور می کند.
آدرس : ایران-خراسان رضوی – 65 کیلومتری شمال شهر قوچان- ابتدای آن در حوزه شهرستان قوچان و انتهای آن حوزه شهرستان درگز می باشد.