موزه قاجار تبریز
در این مطلب از مجله گردشگری هم اقلیم شما را با موزه قاجار تبریز آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.
خانه امیرنظام گروسی یکی دیگر از خانه‌های تاریخی تبریز است که مانند بسیاری از آن‌ها به موزه تبدیل شده است. موزه قاجار تبریز، همانطور که از نامش نیز پیداست به دوره قاجار و عهد ناصرالدین شاه برمی‌گردد و یکی از موزه‌های موضوعی و تخصصی مربوط به دوره قاجار و ابزار، لوازم و آثار مربوط به این دوره است. از جمله مهم‌ترین آثار به نمایش در آمده در این موزه آثار بافته، چینی آلات، آبگینه، سکه، ابزار موسیقی، خاتم و ابزارهای فلزات دوره قاجار است.
امیرنظام گروسی (یا حسن علی گروسی) یکی از کردهای شهر بیجار بود که در زمان حکومت ناصرالدین شاه پیشکار وی (و آذربایجان) شده و مردی سیاستمدار، ادیب و اهل قلم بود. وی در در چند کشور اروپایی سفیر کشور ایران بود. البته در کنار سیاست و کار، وی همچنین یک نویسنده و هنرمند نیز بود که اولین ماشین آلات ضرب سکه، تمبر و چاپ را به ایران آورده است.
وی همچنین در تأسیس مدرسه مظفریه و رشدیه نیز مشارکت‌های سازنده‌ای داشته است. پس از سقوط سلسله قاجار، دولت پهلوی از این خانه به عنوان مرکز اداره دارایی و فرهنگ خود استفاده می‌کرد. که تا به امروز قسمت‌هایی از این ساختمان تخریب شده‌اند. در دوره‌های بعد نیز والیان آذربایجان در این عمارت سکونت داشته‌اند.
خانه‌ی امیر نظام گروسی یکی از زیباترین عمارت‌های متعلق به دوران قاجار است. در دوره پهلوی، عمارت امیر نظام گروسی به‌عنوان اداره دارایی و فرهنگ وقت مورد استفاده قرار گرفت. متاسفانه، بخش اعظمی از خانه امیر نظام گروسی تبریز، تخریب شده و تنها بخش کوچکی از این خانه تبدیل به موزه شد. در واقع تنها از بخش کوچکی از آن خانه تاریخی و بزرگ می‌توان بازدید کرد.
خانه امیر نظام گروسی تبریز در سال ۱۳۷۰ شمسی توسط سازمان میراث فرهنگی کشور خریداری و بازسازی شد. امروزه، درب خانه امیر نظام گروسی تبریز به عنوان یک موزه تاریخی به‌روی بازدیدکنندگان باز است.
معماری
ساختار عمارت امیرنظام در دو طبقه طراحی شده و زیربنایی معادل ۱۵۰۰ متر مربع دارد. فضای عمارت شامل دو حیاط است که یکی کارکرد اندرونی و دیگری بیرونی داشته است. هر دو حیاط را باغچههای پرگل و حوضهای پر آب و کاشیکاریشده زینت دادهاند. سقف ایوان عمارت با ۱۶ ستون سرپا مانده است. پنجرههای طبقه بالای عمارت با شیشههای رنگی به سبک مشبک تزئین شده‌اند و نمای شمالی و جنوبی عمارت هم دارای تزئینات گچبری و آیینهکاری است.
همانند سایر عمارت‌های ایرانی، در زیرزمین خانه امیرنظام حوضخانهای بزرگ وجود دارد که یکی از بخشهای اصلی بنا را تشکیل میدهد. این حوضخانه ستوندار است و آجرکاری سقف آن به شیوهای هنرمندانه اجرا شده است.
اما آنچه امروزه از تالارهای عمارت به چشم میآید، ویترینهای موزهای است. در طبقه اول تالار سکّه، تالار بافته، تالار چینی، تالار آبگینه، تالار موسیقی، تالار خاتم و تالار فلزات قرار دارد و طبقه دوم به تالار سنگ، تالار اسلحه، تالار رجال و فرامین و تالار معماری و شهرسازی اختصاص داده شده است.
بازدید از موزه قاجار
ساعت بازدید: ۸ صبح تا ۸ شبپ
نشانی: تبریز، خیابان ششگلان، جنب بیمارستان کودکان، پشت مدرسه شیخ عطّار
تلفن: ۰۴۱۱۵۲۳۶۵۶۸
