پارک جنگلی ناهار خوران گرگان یکی از زیباترین و پرطرفدارترین مناطق تفریحی شمال کشور است که در جنوب شهر گرگان و در دل جنگلهای هیرکانی قرار گرفته است. این پارک حدود ۳۰۰ هکتار وسعت دارد و بخش عمدهای از آن به عنوان پارک جنگلی تحت مدیریت شهرداری اداره میشود. ناهار خوران در زبان محلی به معنای مکانی است که در گذشته، زائران و مسافران در مسیر بازگشت خود از زیارت مشهد یا کعبه در آن توقف کرده و ناهار میخوردند، بنابراین نام این منطقه برگرفته از سنت دیرینه است.
فهرست محتوا
تاریخچه و نامگذاری
در گذشته، مسافران و زائران مسیر خود را در دامنههای کوههای گرگان توقف میدادند و در کنار خانوادهها ناهار میخوردند. این کار باعث شد این منطقه به عنوان محل ناهارخوران شناخته شود که بعدها به نام پارک جنگلی ناهار خوران شهرت یافت.
جاذبهها و فعالیتهای تفریحی
طبیعت بینظیر و مناظر زیبا
-
درختان سر بلند و قدیمی در کنار رودخانه زیارت، چشمی منحصربفرد و آرامبخش خلق کردهاند.
- رودخانه زیارت با طول ۴۰ کیلومتر، از منابع اصلی آب گرگان است و مسیرش در داخل جنگل جریان دارد.
-
چشمههای آب گرم از دیگر جاذبههای طبیعی این منطقه هستند، به ویژه چشمه سفید چشمه که در ارتفاعات قرار دارد و منظرهای دیدنی و آرامبخش است.
مسیرهای پیادهروی و کوهنوردی
مسیرهای پیادهروی در داخل جنگل، بهویژه در کنار رودخانه و یالهای اطراف، برای طبیعتدوستان و کوهنوردان بسیار جذاب است. همچنین، پلکان سنگی قدیمی و مسیرهای کوهستانی، فرصت صعود به ارتفاعات و دیدن چشماندازهای بینظیر را فراهم میکنند.
امکانات رفاهی و تفریحی
-
پارکهای مخصوص پیکنیک، آلاچیقهای برفراز درختان، و فضاهای سبز برای خانوادهها و گروههای دوستان.
-
رستورانها و کافیشاپهایی مجهز در داخل پارک و حوالی بلوار اصلی برای استراحت و صرف غذا.
-
شهربازی و بازارچههای فروش صنایع دستی و سوغات محلی.
- سرویسهای بهداشتی و نمازخانه برای راحتی گردشگران.
مسیرهای دسترسی و موقعیت جغرافیایی
پارک در فاصله حدود ۸ کیلومتری جنوب گرگان قرار دارد و از طریق بلوار ناهار خوران قابل دسترسی است. مسیرهای منتهی به پارک در مسیرهای اصلی شهر قرار گرفته و با وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی و اتوبوس میتوان به راحتی به آن رسید.
پوشش گیاهی و جانوری جنگل ناهارخوران
پوشش گیاهی و جانوری جنگل ناهارخوران گرگان یکی از ویژگیهای منحصر به فرد و ارزشمند این زیستبوم طبیعی است که ترکیبی از گونههای بومی و غیربومی را در خود جای داده و بخشی از هویت طبیعی استان گلستان به شمار میرود. این جنگل که جزو بازماندههای جنگلهای هیرکانی شمال کشور است، دارای تنوع گیاهی با درختانی چون بلوط، انجیلی، ممرز، نمدار، افراپلت، گیلاس وحشی، آزاد و خرمندی میباشد. همچنین درختچههایی مثل تمشک، کوله خاس، ازگیل و ولیک از گیاهان طبیعی و بومی این منطقه هستند.
در کنار گونههای بومی، گونههای غیربومی هم در جنگل دیده میشوند که بیشتر به منظور زیباسازی و توسعه فضای سبز و شهری در مناطق مختلف جنگل کاشته شدهاند. از جمله این گیاهان میتوان به شمشاد، کاج، سرو، ماگنولیا، برگ نو، بید مجنون، پاپیتال و مینا اشاره کرد. هرچند این گونههای غیربومی باعث افزایش زیبایی جنگل شدهاند، لیکن رقابت آنها با گونههای بومی نیازمند مدیریت اکولوژیکی است تا تعادل طبیعی حفظ شود.
تنوع جانوری جنگل ناهارخوران نیز قابل توجه است و با وجود تأثیرات منفی توسعه شهری و جنگلزدایی برخی جانوران در این منطقه کاهش یافتهاند، اما همچنان حیواناتی مانند گراز، شغال، خفاش، راسو، موش، سنجاب، عقاب، شاهین، قمری، دارکوب، جغد، دم جنبانک، صعوه، سهره، چرخ ریسک، گنجشک، کلاغ، سار و مارمولک جنگلی در نقاط مختلف جنگل دیده میشوند. بسیاری از این جانوران به ویژه در ساعات خلوت شبانه خود را نشان میدهند.
جنگل ناهارخوران علاوه بر پوشش گیاهی و جانوری غنی، دارای چشمههای طبیعی مانند سفید چشمه است که در ارتفاعات واقع شده و فضای مناسبی برای لذت بردن از هوای پاک و طبیعت بکر این منطقه فراهم میکند. این چشمهها منابع تأمین آب این جنگل را تشکیل میدهند و زیبایی چشمنوازی به محیط بخشیدهاند.
در نهایت، باید توجه داشت که استفاده نادرست از منابع طبیعی و توسعه بیرویه و غیرمجاز شهر گرگان آسیب قابل توجهی به این جنگل وارد کرده است. جهت حفظ این اکوسیستم ارزشمند، رعایت اصول محافظتی و مدیریت علمی لازم است تا تعادل زیستی و تنوع زیستی جنگل ناهارخوران حفظ شود و این میراث طبیعی برای نسلهای آینده باقی بماند.
پارک جنگلی النگدره
پارک جنگلی النگدره در فاصله حدود ۱۰ کیلومتری جنگل ناهارخوران قرار دارد و یکی از هفت منطقه نمونه گردشگری کشور است. این پارک با وسعت ۱۸۵ هکتار، یکی از بزرگترین و معروفترین جنگلهای شمال ایران به شمار میرود که دارای چشمهها، رودخانههای پرآب و هوایی خنکتر از شهر گرگان است. بازدید از این پارک فرصتی مناسب برای پیادهروی، دوچرخهسواری، پیکنیک خانوادگی و تجربه طبیعت بکر در کنار مناظر تاریخی ثبتشده دارد.
روستای زیارت
یکی از روستاهای ییلاقی اطراف ناهارخوران، روستای زیارت است که در ارتفاع ۱۵۶۳ متری از سطح دریا واقع شده و فاصله ۱۰ کیلومتری با جنگل دارد. این روستا به داشتن بافت تاریخی و فرهنگی ارزشمند معروف است و دارای چندین محوطه تاریخی مهم همچون «کفترخوسه» و «شهربَت» میباشد. همچنین آبشارهای دوقلو، چشمه آبگرم و امامزادهای مقدس در این منطقه دیدنی، جذابیتهای خاصی به این منطقه بخشیدهاند.
جنگل توسکستان
جنگل توسکستان در حدود ۲۰ کیلومتری جنوبشرقی ناهارخوران و در مسیر کوهستانی گرگان به شاهرود قرار دارد. این منطقه با درختان توسکا، بلوط و ممرز، یکی از زیباترین بخشهای البرز شرقی است و در بیشتر ایام سال در مه و خنکای مطبوعی فرو رفته است. مسیر دسترسی به توسکستان از دل جنگلهای انبوه میگذرد و در هر فصل چهرهای متفاوت دارد؛ بهویژه پاییز که رنگ برگها جلوهای چشمنواز به طبیعت میدهد. در پایان مسیر، روستای ییلاقی توسکستان با خانههای چوبی و چشماندازهای دیدنی، مقصدی آرام برای طبیعتگردان است.
دریاچه توشن
دریاچه توشن با فاصله حدود ۱۵ کیلومتر از ناهارخوران و در مجاورت روستای توشن قرار دارد. این دریاچه یکی از مقاصد محبوب طبیعتگردان بوده و با داشتن آب و هوای مطبوع و مناظر زیبای اطراف، محیطی آرامبخش برای استراحت و تفریح فراهم میکند. دریاچه توشن به خاطر تنوع ماهیان و آرامش محیط، یکی از جاذبههای پرطرفدار گردشگران این ناحیه است.
آبشار مصنوعی ناهارخوران
آبشار مصنوعی با ارتفاع ۱۵ متر یکی از تازهترین و جذابترین دیدنیهای ناهارخوران است که در مسیر رودخانه زیارت ساخته شده است. این آبشار با ابعاد ۱۲ در ۱۳ متر جلوهای زیبا به محیط پارک داده و به خصوص در ساعات غروب و تاریکی، فضایی رمانتیک و دلنشین برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
تپه باباطاهر
تپه باباطاهر یکی از نامآشناترین جاذبههای پارک ناهارخوران است که چشماندازی پانورامیک و وسوسهانگیز از شهر گرگان ارائه میدهد. بالا رفتن از این تپه، ضمن ورزش و تفریح، فرصتی برای تماشای منظرهای تمامعیار از محیط اطراف فراهم میآورد.
تپه نورالشهدا
این یادمان با ارتفاع ۱۶ متر به عنوان نماد شهدای ناهارخوران ساخته شده است و طراحی آن الهامگرفته از محراب و قالیهای ترکمنی است. جنس سازه از بتن بوده و به عنوان یک فضای فرهنگی و یادبود، جلوهای متفاوت به منطقه بخشیده است.
ایستگاه اتوبوس چتری
این ایستگاه منحصر به فرد با طراحی به شکل چتر، نه تنها محل انتظار مسافران است بلکه به عنوان یکی از نقاط عکاسی محبوب برای گردشگران محسوب میشود و فضایی هنری و دلنشین در دل طبیعت ایجاد کرده است.
سایت ورزشی ناهارخوران
برای علاقهمندان به فعالیتهای بدنی، سایت ورزشی با تجهیزات متنوع در دل جنگل فراهم شده است که امکان ورزش کردن و تمرینات بدنی در محیط طبیعی و هوای تازه را به بازدیدکنندگان میدهد.
رستورانها و کافهها
بلوار ناهارخوران میزبان مجموعهای از رستورانها، کافهها و فستفودهای متنوع است که با ارائه غذاهای محلی از جمله جگر محلی، تجربه شکمگردی لذیذی برای گردشگران رقم میزنند. توصیه میشود در سفر خود حتماً از این خوراکیهای خاص بهرهمند شوید.
این مجموعه دیدنیها و امکانات در اطراف جنگل ناهارخوران، سبب شده تا این منطقه به یکی از کاملترین و جذابترین جاذبههای گردشگری استان گلستان تبدیل شود که میتواند نیازهای طبیعتگردی، تفریحی، فرهنگی و اقامتی گردشگران را پاسخگو باشد.
بهترین زمان بازدید
پیشنهاد میشود در فصل بهار و تابستان از این منطقه دیدن کنید، چون هوا خنک و دلپذیر است و مناظر طبیعی سرسبز و زیبا هستند. همچنین، در پاییز با رنگپاشی برگها، این پارک مکان ایدهآلی برای عکاسی و گردش است.
نکات ایمنی و توصیههای بازدید
-
همراه داشتن آب، لباس مناسب و ضد آفتاب در فصول گرم و پرخوراک.
-
رعایت نظافت و جمعآوری زبالهها در مسیرهای پیادهروی.
- اجتناب از وارد شدن به بخشهای ممنوعه و غیرمجاز در داخل جنگل.
-
نگهداری کودکان در مسیرهای امن و مراقبت در پیادهرویهای کوهستانی.
تجربه ناهارخوران در فصلهای مختلف سال
پارک جنگلی ناهارخوران گرگان در هر فصل چهرهای متفاوت و تماشایی دارد؛ گویی چهار طبیعت در یک مکان جمع شدهاند.
در بهار، بوی شکوفههای تازه و صدای پرندگان فضا را پر میکند و نسیمی خنک از دل جنگل میوزد. این فصل بهترین زمان برای قدمزدن در مسیرهای جنگلی و تماشای سرسبزی بیپایان است.
در تابستان، ناهارخوران پناهگاهی برای فرار از گرمای شهر است. دمای هوا در این منطقه چند درجه خنکتر از گرگان است و سایهی درختان کهنسال، آرامشی دلپذیر برای گردشگران فراهم میکند.
پاییز، فصل عاشقان عکاسی است؛ وقتی رنگ برگها از زرد تا قرمز تغییر میکند و مهِ لطیف صبحگاهی میان درختان میپیچد، ناهارخوران به تابلوی نقاشی بزرگی تبدیل میشود.
در این زمان، مسیرهای جنگلی به یکی از زیباترین چشماندازهای شمال ایران تبدیل میشوند.
در زمستان نیز، اگرچه هوا سردتر و مسیرها آرامترند، اما جنگل در سکوتی رؤیایی فرو میرود و شاخههای سفیدپوش در کنار رودخانههای باریک منظرهای شاعرانه میسازند.
اگر اهل طبیعتگردی زمستانی هستید، این فصل فرصتی منحصربهفرد برای تماشای چهرهی آرام ناهارخوران است.
نتیجهگیری
پارک جنگلی ناهارخوران گرگان با داشتن طبیعتی بکر و منحصر به فرد، گنجینهای از جنگلهای هیرکانی با قدمتی بیش از ۴۰ میلیون سال است که میزبان گردشگران بسیاری از سراسر کشور میباشد. این منطقه با وسعت حدود ۳۰۰ هکتار و پوشش گیاهی و جانوری متنوع، محل مناسبی برای پیادهروی، کوهنوردی و تفریحات خانوادهها به شمار میرود. علاوه بر زیباییهای طبیعی، امکانات رفاهی مانند رستورانها، آلاچیقها و شهربازی، تجربهای خاطرهانگیز را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. نزدیکی ناهارخوران به شهر گرگان و دسترسی آسان، آن را به یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری استان گلستان تبدیل کرده است.
با انتخاب این پارک برای سفر، میتوانید لحظاتی آرام و مفرح در دل طبیعت تجربه کنید و علاوه بر بهرهمندی از جاذبههای طبیعی، با فرهنگ و زیباییهای اطراف نیز آشنا شوید. بنابراین بازدید از ناهارخوران گرگان را به همه علاقمندان به طبیعت و گردشگری توصیه میکنیم تا خاطرهای ماندگار از سفر به گلستان برای خود رقم بزنند.
سوالات متداول (FAQ)
- آیا ورود به پارک رایگان است؟
قسمتهای مختلف پارک بسته به امکانات آن ممکن است مجانی یا نیازمند پرداخت هزینه باشد. - بهترین مسیر برای رسیدن به پارک چیست؟
مسیر بلوار ناهار خوران از مرکز شهر گرگان بهترین و نزدیکترین مسیر است. - آیا امکانات اقامتی در داخل پارک موجود است؟
در حال حاضر، هتل و اقامتگاههای محلی در اطراف پارک برای اقامت وجود دارد. - چه زمانهایی برای پیکنیک مناسب است؟
فصول معتدل و روزهای کلی هوای آفتابی بهترین زمان برای پیکنیک و سفر خانوادگی است.
