برج رادکان چناران

در این بخش از مقالات ایرانگردی قصد معرفی و آشنایی با برج رادکان را که یکی از جاهای دیدنی چناران است داریم. در ادامه برای آشنایی بیشتر با این مکان زیبا با ما در مجله گردشگری هم اقلیم همراه باشید.

اکثر گردشگرانی که به مشهد سفر می کنند اولین جنبه ای که به ذهنشان خطور خواهد کرد این است که مشهد شهر مذهبی می باشد و تنها به دنبال اماکن مذهبی در این شهر خواهند بود در صورتیکه جاهای دیدنی مشهد بسیار می باشد.یکی از همین جاهای دیدنی و تاریخی، برج رادکان می باشد که اثری تاریخی و دارای معماری خاص می باشد.

برج رادکان در 74 کیلومتری مشهد و 36 کیلومتری چناران قرار گرفته است. برای رسیدن به این مکان باید از مشهد به سمت چناران و از آن جا به سمت جاده قوچان حرکت کنید و از آنجا به سمت روستای رادکان تغییر مسیر دهید.

معرفی برج رادکان

ارتفاع این برج تقریبا 25 متر است و به صورت استوانه ای شکل می باشد و دارای گنبدی مخروطی شکل است. کارشناسان معتقد هستند که این بنا مربوط به دوره ایلخانیان و قرن 7 هجری می باشد. این اثر تاریخ در نیمه دیماه سال 1310 در آثار ملی ایران به شماره 146 ثبت شده است.نمای بیرونی این بنا تا ارتفاع 3 متری  به صورت اشکال 12 ضلعی و بعد از آن تا پایین گنبد 36 نیم استوانه وجود دارد که داخل آنها 8 ضلعی می باشد.ساحت این برج را به دانشمند بزرگ خواجه نصر الدین طوسی نسبت می دهند به طوری که این برج را بر اساس داده های نجومی ساخته است.

سبک معماری برج رادکان

معماری برج بر اساس معماری دوره ایلخانی است. این برج دارای بدنه استوانه‌ای شکل و گنبدی مخروطی شکل است. ارتفاع برج در حدود 36 متر است. نمای خارجی برج تا ارتفاع سه متری به‌صورت 12 ضلعی ساخته‌شده و سپس روی این پایه تعداد 36 نیم استوانه قرارگرفته و تا زیر گنبد مخروطی شکل ادامه پیداکرده است.

قطر بخشی داخلی برج در حدود 14 متر است. قطر خارجی برج با احتساب دیوارها در حدود 20 متر بوده که نشان از ضخیم بودن دیوارهای برج دارد. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده احتمالاً سال اتمام ساخت برج در سال 607 هجری قمری بوده است. بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده تاریخ شروع ساخت برج را سال 600 هجری قمری ذکر کرده‌اند.

بدنه بیرونی برج دارای سبک معماری ساده بوده و تنها از آجر در ساخت آن استفاده‌ شده است و معماری بیرونی برج دارای تزئینات آجرکاری و گچ‌بری است. در فواصل معین روی دیوار برج سوراخ‌هایی به چشم می‌خورد که احتمالاً محل قرارگیری داربست بوده است.

زیباترین قسمت برج رادکان در بخش فوقانی آن است. در این قسمت در دو ردیف، دو کتیبه کوفی و پهلوی قرارگرفته است. در میان این کتیبه‌ها نام بانی و سازنده آن نیز درج‌ شده است. تمام بدنه برج بر اساس استفاده از آجر و ملات گچ و آهک است.

استفاده از برج رادکان در نجوم

بر طبق آخرین یافته ها از این برج برای فعالیت های نجوم استفاده می شده است  به طور مثال برای تعیین شروع فصل ها و آغاز سال جدید از این برج استفاده می شده است. این برج بر اساس 12 دیوار خشتی بیرونی آن تقسیم‌بندی شده است و هر دیوار خشتی دارای زاویه 30 درجه نسبت به افق است. انتخاب مکان‌ها و دریچه‌ها روی برج اتفاقی نبوده و حتی سردرها و درب‌های ورودی برج میل رادکان نیز بر اساس شروع زمستان و آغاز تابستان است. با توجه به این موارد تنها استفاده از این برج شروع سال جدید و همچنین زمان شروع فصل‌های چهارگانه است.