فهرست محتوا
حمام تاریخی وکیل شیراز
حمام تاریخی وکیل شیراز یکی از پیشرفتهترین نمونههای معماری ایران در دوره زندیه است. این حمام زیبا در کنار مسجد و بازار وکیل یادگاری ارزشمند از دوران زندیه هستند و از مهمترین جاذبه های گردشگری شیراز به شمار میروند.در ادامه همراه وب سایت گردشگری هم اقلیم باشید تا با این گرمابه در شیراز بیشتر آشنا شوید.
حمام وکیل یکی از بزرگترین حمامهای ساخته شده در زمان خود بود و با رعایت پیشرفتهترین اصول معماری زمان خود طراحی و ساخته شده است.
حمام وکیل شیراز کجاست؟
حمام وکیل در خیابان طالقانی شیراز و در غرب مسجد و بازار وکیل واقع شده است.
تاریخچه حمام وکیل شیراز
حمام وکیل شیراز به دستور و پیگیری شخص کریمخان در سال ۱۱۸۷ هجری قمری احداث شد. سبک و روشهای معماری و آرایهها و نقوش تزئینی به کار رفته در این حمام بهعنوان نمونهای شگفت انگیزی از معماری حکومت زندیه شناخته شده است.
تزیینات و معماریهای انجام شده، نشات گرفته از فرهنگ و تمدن ایرانی از دوران ایران باستان تا دوران صفویه است.در دوران گذشته، حمام را تنها بهعنوان مکانی برای شستشو در نظر نمیگرفتند.
بلکه حمام مکانی برای انجام مراسمی از جمله جشن حمام زایمان، جشن مراسم آشنایی و خواستگاری دختران دمبخت، مراسم سنتی حنابندان و بسیاری دیگر از رسوم جالب بوده است.
معماری حمام وکیل شیراز
حمام وکیل شیراز مساحتی برابر با ۱۱ هزار متر مربع، ۸ هزار و ۶۶۰ متر زیربنا، ۱۲۰ متر طول و ۸۰ متر عرض دارد. این حمام وسیع از پیشرفتهترین و اصولیترین معماری زمان خود بهرهمند است.
مثالا ورودی حمامها در ایران کوچک بودند. ورودی های در حمام از شیبی ملایم برخوردار است سطح هشتی ورودی نسبت به سطح زمین، در ارتفاعی پایینتر قرار دارد. ورودی به رختکن را نیز بهصورت زاویهدار تعبیه کردهاند. اعمال این نوع ساخت، جهت مقابله از ورود سرما به داخل و خروج گرما به خارج از حمام، صورت گرفته است.
سربینه حمام وکیل شیراز، بهصورت هشت ضلعی منتظم ساخته شده است که از هشت ستون یک پارچه سنگی در میان سقفی گنبدی شکل تشکیل میشود. گرمخانه نیز توسط سنگ فرش شده است و کانالهایی کم عرض و باریک در زیر این سنگفرشها تعبیه شدهاند که با جریان یافتن هوای گرم و بخار آب در آن، باعث گرم شدن کف حمام میشدند.
در بخش جنوبی گرمخانه حمام خزینهای برای گرم کردن آب با دو دیگ بزرگ قرار گرفته است. در دو قسمت محوطه گرمخانه حمام وکیل، دو شاهنشین و در دو قسمت خزینه، دو حاکمنشین تعبیه شده است. در بخش میانی هر حاکمنشین حوضی وجود دارد که از سنگ مرمر ساخته شده است. در زیر گنبد حمام، تصاویر آهکبری بسیاری زیبایی نقش بسته است.
ستونهای به کار رفته در حمام، از جنس سنگ گندمک گوگرد دار هستند؛ ستونهایی یکپارچه با مقرنس گچی کمعمق و برجسته که روی آنها قرار گرفته است.
قسمت ورودی حمام وکیل شیراز بهصورت هشت ضلعی است و سقفی از گچکاریهای برجسته روی آن دیده میشود که احتمالا در ابتدای احداث این بنای تاریخی وجود نداشتند و در دوران حکومت پهلوی ساخته شدهاند.
تامین آب گرمابه توسط چاهی واقع در ضلع غربی (گاو چاه) انجام میپذیرفت. در پایین خزینه اصلی (آب گرم) تون حمام قرار دارد. در کف حمام نیز گربهروهایی که در بدنه دیوار تعبیه شدهاند و به دودکشها منتهی میشوند، به چشم میخورد.
معماران و سازندگان این عمارت باستانی، گربهروها را به دو دلیل تعبیه کردهاند. اول اینکه گرمای اضافی را به کف حمام و دوم آن که دودههای به وجود آمده از سوخت گرمکننده آب حمام را به بخش بیرونی حمام، منتقل کنند.
در دوران حکومت پهلوی بعضی از بخشهای حمام وکیل شیراز به نمره خصوصی تغییر یافت. در واقع شاهنشین سمت راست به نمره خصوصی تبدیل شد و حوض سنگی آن نیز در حال حاضر از بین رفته است.
در طرفین خزینهها علاوه بر دو شاهنشینی که پیشتر معرفی شد، دو شاهنشین دیگر وجود داشته است که شاهنشین قسمت راست را نیز به نمره خصوصی تبدیل کردند.
موزه حمام وکیل شیراز
در این موزه، تعداد ۳۰ مجسمه مومی در بخش سربینه حمام در حالات مختلف حضور دارند که هرکدام بیانگر روایتی جالب از دوران گذشته است. که بازدیدکنندگان را به شیراز قدیم میبرد.
ساعات بازدید و بلیط حمام وکیل شیراز
ساعات بازدید حمام وکیل در نیمه اول سال از ۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰ و در نیمه دوم از ۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰ است.
هزینه بازدید
بهای بلیط در سال ۱۴۰۰، پنج هزار تومان بوده است.