فهرست محتوا
- 1 دیدنی های مهریز
- 1.0.1 قلعه سریزد
- 1.0.2 رباط نو سریزد
- 1.0.3 کاروانسرای کهنه
- 1.0.4 باغ پهلوان پور مهریز
- 1.0.5 قلعه مهرپادین
- 1.0.6 قلعه کردآباد مهریز
- 1.0.7 قلعه هرفته
- 1.0.8 برج بادگیر شکیب مهریز
- 1.0.9 برج آسیاب ریگ مهریز
- 1.0.10 عمارت تاریخی سنمبر
- 1.0.11 کوه ریگ مهریز
- 1.0.12 حمام استهریج
- 1.0.13 قنات حسن آباد مهریز
- 1.0.14 مسجد جامع باغبهار
- 1.0.15 مسجد جامع خورمیز
- 1.0.16 سرو کهنسال مهریز
- 1.0.17 زیارتگاه پیر نارکی
دیدنی های مهریز
شهر مهریز در استان یزد قرار دارد. بر خلاف آب و هوای گرم استان یزد این شهر هوایی مطبوع و طبیعتی زیبا دارد. منظرههای طبیعی، در کنار آثار تاریخی، مهریز را بعد از شهر یزد به دومین مقصد گردشگران استان یزد تبدیل کرده است. فصل بهار یکی از بهترین زمانها برای سفر به شهر مهریز است. در ادامه همراه هم اقلیم باشید تا با دیدنی های مهریز بیشتر آشنا شوید.
قلعه سریزد
قلعه سریزد ۳ طبقه خشت و گلی دارد و بنایی با کاربری حکومتی و دفاعی بوده است. ویژگی منحصر به فرد این قلعه این است که ۴۶۸ حجره دارد و هر کدام از آنها متعلق به یک خانواده بوده تا اشیاء با ارزش خود را در آن نگهداری کنند و در هنگام هجوم دشمن نیز، در این حجرهها پناه بگیرند. این قلعه به عنوان قدیمیترین صندوق امانات بانکی تاریخ شناخته میشود. این قلعه از سیستم دفاعی متاوتی برخوردار بوده است، از جمله اینکه در اطراف قلعه خندقی کنده شده که با آب پر میشده است.قلعه سریزد مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان مهریز، روستای سریزد واقع شده است. این قلعه حدود ۱۴۰۰ سال قدمت داشته و در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رباط نو سریزد
رباط نو سریزد دارای یک پلان مستطیل شکل به ابعاد ۳۵ ×۲۰ متره که قدمت آن به دوران صفویه بر میگردد . رباط نو ، عمدتاً از آجر ساخته شده است. در بالای سر در ورودی رباط ،اطاقی در نظر گرفته شده که به عنوان دیده بانی کاربرد داشته و در وهله ی دوم به عنوان اعیانی نشین از آن استفاده می شده است.این رباط با گذشت سالیان سال هنوز سالم و پابرجاست و امروزه به عنوان رستوران و سالن برگزاری مجالس کاربرد دارد . رباط نو سریزد روبروی رباط کهنه سریزد، در انتهای مسیر اصلی روستا، مجاور مسجد جامع و آب انبار محله پایین واقع است. از آنجا که این رباط آجری نسبت به رباط کهنه روستا که سازهای خشتی دارد از قدمت کمتری برخوردار و آن را رباط نو نامیدهاند.
کاروانسرای کهنه
کاروانسرای کهنه یکی از یادگارهای به جای مانده از عهد صفوی است که در آن زمان سر راه جاده ابریشم بنا شده است. افراد زیادی از اقصی نقاط دنیا برای خرید و فروش کالا در قدیم به این کاروانسرا می آمدند.
باغ پهلوان پور مهریز
باغ پهلوان پور شهر مهریز در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است که به اواخر دوره قاجار برمی گرد. این باغ به دلیل روان بودن آب از داخل آن از گذشته دارای جاذبه خاصی بوده است. این آب از قنات مشهور به “حسن آباد” سرچشمه می گیرد و … به جز باغ پهلوان پور به طور مستقیم از هیچ یک از باغهای منطقه عبور نمی کند. آب قنات حسن آباد درختان چناری را که در حاشیه آن روییده اند، سیراب می کند. علاوه بر قنات ذکر شده این باغ از طریق دو رشته آب دیگر به نام قنات شاه حسینی و قنات مزویر آباد، آبیاری می شود.
قلعه مهرپادین
مجموعه قلعه یا ارگ مهرپادین مهریز، یک ارگ شهری مانند ارگ بم است که دارای بخشهای مختلف مانند مسجد، بازار، اصطبل، سربازخانه، آب انبار، حمام و خانه است. این مجموعه با خشتهای گلی ساخته شده است. این قلعه دارای ۹ برج و دو دیوار دفاعی است و در دورههای مختلف تکمیل شده است.
قلعه کردآباد مهریز
قلعه کرد آباد در دهستان ارنان روستای کرد آباد در چهار کیلومتری روستای علی آباد چل گزی قرار دارد و با شهر مهریز ۶۵ کیلومتر فاصله دارد. این قلعه که زمانی محل سکونت اهالی روستا بوده است در دوران قاجار و با استفاده از خشت و ملات گل بنا شده است طبق شواهد در چهار طرف قلعه و در محل تلاقی ضلعها چهار عدد برج دیده بانی مدور در نظر گرفته شده است .
قلعه هرفته
« قلعه هرفته» خارج از روستای هرفته و حدود ۲۰۰ متر با روستا فاصله دارد و در کنار قبرستان کنونی می باشد. قابل ذکر است در گذشته نه چندان دور، هنگامی که مردم هرفته قصد بیرون آمدن از قلعه را کرده و تمایل پیدا کردند که در خانه های جدا از یکدیگر زندگی کنند خانه های مسکونی نزدیک قلعه و آبادی های آن که تقریباً دراطراف بود در اثر مهاجرت سکنه و به مرور زمان تخریب شد و جز تلی از خاک چیزی از آن ها بر جای نماند.این قلعه از گل و خشت ساخته شده و در حال حاضر بخشی از فضاهای درونی و برج و باروی نیمه مخروبه آن بر جای مانده است.
برج بادگیر شکیب مهریز
برج بادگیر شکیب توسط یکی از خیرین مهریز به نام «جعفر شکیب» در زمینی به مساحت ۱۰ هزار متر مربع به همراه یک دبیرستان دخترانه و یک کبوترخانه بنا شده است. این برج نزدیک به ۵۵ متر ارتفاع دارد و از جمله بلندترین بادگیرهای دنیا پس از برج باغ دولتآباد یزد بهشمار میرود.
برج آسیاب ریگ مهریز
برج آسیاب ریگ مربوط به دوره زند است و در مهریز، بغداد آباد، ابتدای خیابان منتظری واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۸۹۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. برج دیدهبانی آسیاب ریگ با ۱۱ متر ارتفاع و هفت متر قطر از دوره قاجاربه جای مانده است که از آن بهعنوان سنگر دیدهبانی و محافظت از شهر استفاده می شدهاست عملیات مرمت این برج شامل گلاندود فضای بیرونی ، تیرکشها و کنگره فوقانی همچنین آجر فرش اطراف به پایان رسیده است در اطراف شهر مهریز ۴ تک برج برای حفاظت از دستبرد سارقان در زمانهای گذشته وجود داشته است.
عمارت تاریخی سنمبر
شاید بتوان گفت که یکی از کهنترین و قدیمیترین عمارتهای تاریخی در مهریز یزد، عمارت تاریخی سنمبر است. قدمت این عمارت، به روزگار ساسانیان باز میگردد و گواه دیرینگی مهریز یزد است.بنای عمارت سنمبر از خشت و گل ساخته شده و در گذشتههای دور، قناتی پر آب از وسط آن عبور میکرده. آب این قنات به استخر بزرگی که در میان عمارت بوده میریخته و از آنجا به سمت باغات و زمینهای کشاورزی هدایت میشده است.
کوه ریگ مهریز
کوه ریگ کوهی از ماسه های تمیز و بدون خاک که به صورت تپه بسیار بزرگی در نزدیکی یکی از کوه های شهر مهریز قرار دارد، منطقه ای دیدنی که تفرجگاه بسیاری از مردم منطقه و کودکان است.تابستان و تعطیلات عید نوروز این منطقه هر ساله میزبان جمعیت بسیار زیادی ازگردشگران کشور است به طوری که سال گذشته میزبان نزدیک به ۵۰ هزار نفر از میهمانان و مسافران نورزی بود.
حمام استهریج
حمام سنتی استهریج متعلق به اواخر دوران قاجار است و از دو حمام بزرگ و کوچک تشکیل شده است. عمده مصالح به کار رفته در این بنا، آجر و خشت است. در سالیان اخیر، حمام کوچک و بزرگ این مجموعه به یکدیگر ملحق شدند و پس از مرمت، این حمام بهعنوان موزه مردمشناسی مهریز، کاربرد داشت. اکنون موزه مردمشناسی مهریز به «باغ پهلوان پور» منتقل شده است.
قنات حسن آباد مهریز
یکی از شگفتانگیزترین جاهای دیدنی مهریز ، قنات حسن آباد است. همانطور که گفته شد، در مهریز یزد قناتهای فراوانی وجود دارد که هر یک با مهندسی حیرتآور خود، در این شهر بنا شدهاند. قناتهای ایران شاهکارهای معماری کشوراند که آب را از منبع به مناطق دور هدایت کرده و هر آنچه را که بر سر راهشان است، سیراب میکنند.
سازمان جهانی یونسکو، ۱۱ قنات شاهکار ایرانی را تحت عنوان “قنات ایرانی” در میراث فرهنگی تاریخ بشر ثبت کرده که یکی از آنها، قنات حسن آباد مهریز یزد است.این قنات زیبا از آب شیرین و گوارای “شیرکوه” پر میشود و پس از سیراب کردن چندین روستا به باغ پهلوانپور مهریز میرسد.
مسجد جامع باغبهار
مسجد جامع باغ بهار یکی از قدیمیترین مساجد مهریز است که در محله بغدادآباد قرار گرفته است. این بنا قریب به ۳۴۰ سال قدمت دارد و توسط مرحوم «ملامسعود» که از تجاران قدیم و نامی یزد بود، احداث شده است.
مسجد جامع خورمیز
مسجد جامع خورمیز در ۳ کیلومتری مهریز و در روستای خورمیزسفلی واقع شده است. طبق تحقیقات محلی و بازدیدی که توسط کارشناسان میراث فرهنگی بعمل آمده است قدمت این مسجد را دوره صفویه و حتی ماقبل آن تخمین زده اند اما کتیبه یا نشانه ای که قدمت دیرینه مسجد را معین کند وجود ندارد.
سرو کهنسال مهریز
سرو کهنسال شهرستان مهریز، به دومین موجود زنده یزد، بعد از سرو ابرکوه معروف است این سرو کهنسال، با قدمتی حدود دو هزار سال، در بهار پذیرای بسیاری از مسافران و میهمانان نوروزیه که از اقصی نقاط کشور به این شهر سفر می کنند این سرو به عنوان دومین سرو کهنسال استان یزد و نهمین اثر طبیعی ثبت شده کشور در میانه محله تاریخی منگاباد در بافت قدیم و در جوار جاده ترانزیت تهران ، بندرعباس قرار گرفته است.
زیارتگاه پیر نارکی
زیارتگاه پیر نارکی، زیارتگاهی زرتشتی در حوالی مهریز بر دامنه کوه غربی بلندی به نام کوه تجنک است. زرتشتیان در روزهای ویژه زیارت پیر نارکی از ۱۲ تا ۱۶ مرداد ماه در این مکان گرد هم می آیند و به نیایش می پردازند.