یکی از شهرستان‌های استان یزد تفت نام دارد که مانند یزد شهری با بافت قدیمی و دارای جاذبه‌های گردشگری زیادی است. یکی از این جاذبه‌ها باغ صدری تفت نام دارد که به باغ رستوران صدری نیز معروف است. همچنین نام دیگر آن عمارت یا باغ نمیر صدری است که مربوط به اواخر دوره زندیه است. این باغ داری یک عمارت است و در عمارت تالار بزرگی قرار دارد. بالای تالار یک بادگیر دو طبقه قرار گرفته است که بلندترین بادگیر ساخته شده در تفت است و یکی از جاذبه‌های دیدنی این باغ به شمار می‌رود. برای آشنایی با این باغ زیبا با ما در مجله گردشگری هم اقلیم همراه شوید.
تاریخچه باغ صدری تفت
باغ صدری تفت در تاریخ ۵ آذر ۱۳۷۹ با شماره ثبتی ۲۸۹۸ به عنوان یکی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسید. قدمت این باغ به اواخر دوره زندیه می‌رسد و به دستور صدرالعلما از حاکمان دوره زندیه ساخته شده است و در دوره معاصر مورد بازسازی قرار گرفته است. مساحت این باغ ۱۳۰۰۰ متر مربع است و علت نام گذاری آن به باغ نمیر صدری این است که شخصی به نام ارباب نمیر تفتی که از زرتشتیان به نام آن زمان بوده و نیز شکسته بند معروفی هم بوده در آن باغ زندگی می‌کرده است. در اواخر دهه۱۳۷۰ شمسی باغ صدری از طرف خانواده میزانیان که از نوادگان مرحوم ارباب نمیر بودند به شهرداری تفت فروخته شد که کارهای مرمت و بازسازی این خانه شروع شد و سپس در اختیار میراث فرهنگی شهر یزد قرار گرفت.
معماری باغ صدری تفت
برای اینکه به باغ صدری تفت بروید باید از یک کوچه باریک بگذرید تا به باغ برسید. یک عمارت بزرگ داخل باغ است که تالاری به عرض ۵/۱۲ متر دارد که دارای طاق‌های بسیار زیبایی است. در بالای عمارت بادگیر دو طبقه‌ای به چشم می‌خورد که باعث شده ارتفاع ساختمان به ۵/۲۲ متر برسد و تهویه هوای ساختمان را به خوبی انجام می‌دهد. این عمارت دارای یک ساختمان تابستان نشین و یک بخش زمستان نشین است.
در بخش زمستان نشین یک آسیاب آبی و یک انبار میوه وجود دارد که در آن زمان برای تهیه آرد اهالی منزل از آن آسیاب استفاده می‌شده است. در بخش تابستان نشین یک حوض ۵۰۰ متر مربعی با ۹۵ فواره قرار دارد که آب کوه را بدون استفاده از هیج پمپی به حوض می‌رساند و از این آب برای آبیاری باغ صدری تفت استفاده می‌شود. در این باغ بزرگ انواع درختان میوه مانند انار، زردآلو، شفتالو و … وجود دارد. همچنین از آب برای چرخاندن آسیاب آبی هم استفاده می‌شده است.
این بنا دارای اتاق‌هایی است که با ارسی پوشیده است. به پنجره‌های قدی با شیشه‌های رنگی ارسی می‌گویند که زیبایی خاصی به اتاق‌ها می‌بخشد. یکی از ویژگی‌های این شیشه‌های رنگی این است که مانع ورود پشه به داخل اتاق می‌شود. چون رنگی بودن شیشه‌ها باعث گیج شدن حشرات و حیوانات موذی می‌شود.
باغ صدری تفت چطور ساخته شد
در گذشته خانواده ارباب نمیر که وضع مالی متوسطی داشتند در باغ صدری تفت زندگی می‌کردند و پدر خانواده به کار باغبانی در این باغ مشغول بوده است. ارباب نمیر در بمبئی مشغول به کار بوده است و بعد از بازگشت به تفت این عمارت را به قیمت ۵۰۰۰ تومان از صدرالعلما خریداری می‌کند و سپس با یک دختر تفتی ازدواج می‌کند که صاحب ۱۱ فرزند می‌شود.
متاسفانه ۶ فرزند ارباب نمیر در خردسالی از دنیا می‌روند. تا زمانی که تنها دختر خانواده که خورشید بانو نام داشته زنده بوده ارباب نمیر و خانواده‌اش در محله‌ای به نام گلابدان ساکن بودند. بعد از فوت خورشید بانو ارباب نمیر و همسرش به باغ صدری می‌روند و در آنجا اقامت می‌کنند. بعد از اقامت ارباب نمیر باغ را مرمت و تعمیر می‌کند و انباری برای ذخیره میوه می‌سازد.
در ورودی تالار نقشی از فروهر و سه جمله معروف گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک به چشم می‌خورد که امروزه نیز بخش‌هایی از آن باقی مانده است. قدمت این باغ به ۴۰۰ سال می رسد و همزمان با بناهایی مانند مسجد شاه ولی تفت ساخته شده است. عمارت تابستان نشین حدود ۱۲۰ متر مربع مساحت دارد و محل استراحت ارباب و نمیر و خانواده در فصل تابستان بوده است که نمای زیبایی هم به باغ سرسبز و درختان میوه داشته است.
معرفی چند جاذبه دیدنی استان یزد:
- دیدنی های شهر زیبا و تاریخی تفت ، یزد | Taft
- آبشار دره گاهان تفت یزد را بهتر بشناسید
- مسجد جامع فهرج یزد
- آشنایی با دیدنی های مروست ، یزد | Marvast
- باغ دولت آباد یزد
راهروهای عمارت صدری
در دو بخش تالار تابستان نشین عمارت راهرویی قرار دارد که با عبور از آن به اتاق‌ها می‌رسیم. این راهرو دو تالار پشتی و جلویی را بهم وصل می‌کند.
سه دری در عمارت صدری
وقتی از راهروی عمارت عبور کنید به دو اتاق سه دری می‌رسید که پشت هر اتاق سه دری دو اتاق دیگر قرار دارد و با عبور از این بخش عمارت وارد تالار پشتی می‌شوید.
زیرزمین عمارت صدری
در ساختمان باغ صدری تفت و در زیر تالار اصلی یک زیرزمین قرار دارد که نمای آن آجر و سیمان است. استفاده از آجر و سیمان در آن زمان بسیار مرسوم بوده است. یکی از چیزهایی که در این عمارت خیلی جلب توجه می‌کند نوشته‌ای است که روی یکی از طاقچه‌های یکی از اتاق‌ها قرار دارد که مربوط به فردی به نام عطا الله مسندی نژاد بری است و به ۵۵ سال قبل بر می‌گردد. این فرد که برای انجام یک ماموریت از شهر شیراز به تفت آمده بود از تجربیاتش در این سفر و نحوه معاشرت مردم تفت با خودش دستنوشته‌ای به جا گذاشته است. برای دیدن این نوشته باید به طبقه دوم ساختمان در ضلع شرقی عمارت بروید.
مصالح مورد استفاده در باغ صدری تفت
در ساخت باغ صدری تفت از موادی مانند کاه گل، قلوه سنگ، چوب، گچ و سنگ تراشیده استفاده شده است که در حال حاضر آجر و سیمان نیز در بخشی از بناها به چشم می‌خورد.
باغ رستوران صدری تفت
بخش تابستان نشین باغ صدری تفت امروزه به یک رستوران تبدیل شده است و دکوری با سبک سنتی دارد و انواع غذا در این رستوران طبخ می‌شود.
امکانات باغ صدری تفت
موزه‌ای از اشیای قدیمی در تالار اصلی این عمارت قرار دارد که زیبایی‌های خودش را دارد. باغ صدری تفت محل برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و مراسمات خاص است. در نوروز مردم می‌توانند وارد این باغ زیبا شوند و سال نو را دراین فضای قشنگ تحویل کنند. اطراف استخر نیز میز و صندلی‌هایی برای استراحت وجود دارد و همچنین باغ رستوران نیز برای پذیرایی از شما فعال است.
کلام آخر
باغ صدری تفت یکی از مکانهای دیدنی شهرستان تفت است که علاوه بر عمارت زیبایش باغ بسیار زیبا و سرسبزی دارد. همچنین داستان زندگی خانواده ارباب نمیر در این باغ نیز بسیار جذاب است و با حضور در این باغ می‌توانید لحظاتی از زندگی این خانواده معروف در تفت را در این باغ تجربه کنید. دیدن آسیاب آبی و استفاده از آب کوه و هوای خنک در این فضا بسیار لذت بخش است.