مدرسه خان شیراز، یکی از گوهرهای درخشان معماری و علمی دوران صفویه، نمادی از پیوند عمیق علم و هنر در ایران آن دوران است.
این مدرسه که در قلب شهر شیراز بنا شد، نه تنها به عنوان یک مرکز علمی پرآوازه شناخته می‌شد، بلکه شاهکاری از هنرهای معماری و تزیینات اسلامی را به نمایش می‌گذاشت.
در زمانهای که علم و دانش با سرعت در حال پیشرفت بود و هنر به اوج شکوه خود رسیده بود، مدرسه خان به عنوان محل تلاقی این دو جهان عمل می‌کرد؛ جایی که ذهن‌های پرشور در میان کاشی‌های رنگارنگ و زیر سقف‌های مزین به نقوش اسلیمی، به تفکر و جستجوی حقیقت می‌پرداختند.
بنیاد مدرسه خان در دوران صفوی، توسط امام قلی خان، از فرماندهان نامدار صفوی، با هدف پرورش عالمان دینی و فلاسفه بنا شد. معماری منحصربهفرد و تزیینات خیره‌کننده این بنا، نشانگر اهمیت و ارزشی است که در آن دوران به علم و هنر داده می‌شد.
این مدرسه نه تنها یک بنای تاریخی است، بلکه نمادی از پیشرفت و فرهنگ غنی ایرانی در عصر صفویه به شمار می‌آید. مدرسه خان همچنان به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار تاریخی ایران، جایگاه ویژه‌ای در قلب شیراز دارد.
در این مطلب از سری مطالب تاریخی مجله گردشگری هم اقلیم همراه ما باشید چرا که قصد داریم شما را به مدرسه ای ببریم که نقطه تلاقی علم و هنر می باشد.
در آخر هم کلیپی جذاب از این مدرسه تاریخی برای شما قرار خواهیم داد.
فهرست محتوا
دوران صفویه و اوج هنر و علم
دوران صفویه (۹۰۷-۱۱۳۵ ه.ق / ۱۵۰۱-۱۷۲۲ میلادی) یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ ایران از نظر سیاسی، فرهنگی و علمی بود. در این دوره، ایران شاهد ظهور و گسترش مدارس علمی و دینی بسیاری بود که نقشی کلیدی در توسعه علم و دانش ایفا کردند.
صفویان به عنوان حامیان بزرگ مذهب تشیع، به ترویج علوم دینی و فلسفی اهتمام ویژه‌ای داشتند. علاوه بر این، هنرهای معماری، نقاشی و خوشنویسی نیز در این دوره به اوج خود رسیدند و بسیاری از بناهای باشکوه مذهبی و علمی، از جمله مدارس، ساخته شدند.
مدرسه خان یکی از نمونه‌های بارز این پیشرفت‌هاست. این بنا نه تنها محلی برای تحصیل علوم دینی و فلسفی بود، بلکه نمایشی از شکوه و زیبایی هنرهای اسلامی به شمار می‌رفت.
بیشتر بخوانید:
- بهترین جا برای شبگردی در شیراز | شب در شیراز کجا بریم؟
- مکان های لاکچری شیراز | ۱۰ جاذبه دیدنی پرطرفدار
تاریخچه ساخت مدرسه خان
مدرسه خان شیراز یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند ایران است که ایده ساخت آن توسط الله وردی خان گرجی، والی شیراز و از سپه‌سالاران شاه عباس صفوی، مطرح شد. الله وردی خان که از اسرای گرجی بود، در زمان شاه طهماسب به ایران آورده شد و به‌عنوان غلام وارد دربار صفوی گردید.
او پس از مسلمان شدن، به یکی از وفادارترین و کارآمدترین فرماندهان صفوی تبدیل شد و در نهایت به مقام سپه‌سالاری سلطنت و فرمانروایی فارس نائل گردید. این مرد بزرگ که از سال ۱۰۰۴ تا ۱۰۲۲ هجری قمری حاکم فارس بود، پروژه‌های عمرانی و فرهنگی بسیاری را در دوران حکمرانی خود انجام داد که تأثیر زیادی بر توسعه فرهنگی و تمدنی ایران داشت.
الله وردی خان و گرجیان در دربار صفوی
الله وردی خان یکی از گرجیانی بود که پس از فتح گرجستان به ایران تبعید شد و با توجه به هوش و توانایی‌های خود به مراتب بالای دولتی دست یافت. گرجیان نقش مهمی در ارتش و مدیریت دوران صفوی داشتند و برخی از آن‌ها همچون الله وردی خان به بالاترین مقامات سیاسی و نظامی رسیدند.
این فرمانده بزرگ علاوه بر نقش‌های نظامی، در زمینه معماری و پروژه‌های عمرانی نیز شناخته‌شده بود. او پل معروف الله وردی خان یا سی‌وسه پل در اصفهان را ساخت که از شاهکارهای مهندسی دوران صفوی به شمار می‌رود. ساخت کاروانسراها و پل‌ها در مسیرهای ارتباطی بین اصفهان و شیراز، ایجاد نهر عباسی در شیراز و احداث بازار لار از دیگر پروژه‌های او بود. با این حال، یکی از مهم‌ترین اقدامات او تأسیس مدرسه خان در شیراز بود.
مدرسه خان و نقش آن در ترویج علوم
مدرسه خان شیراز در ابتدا به منظور ایجاد مرکزی برای تدریس علوم دینی و معقول ساخته شد. الله وردی خان در نامهای به ملاصدرا، فیلسوف بزرگ شیعه، او را به تدریس در این مدرسه دعوت کرد. ملاصدرا در آن زمان به دلایل سیاسی و مذهبی به کهک قم تبعید شده بود، اما الله وردی خان با این دعوت سعی کرد بستری آزاد برای تدریس و تحقیق این دانشمند فراهم کند.
ملاصدرا که بنیان‌گذار حکمت متعالیه به شمار می‌رود، در این مدرسه به تدریس علومی همچون فلسفه، فقه، نجوم، ریاضیات، و علوم طبیعی پرداخت. بر خلاف دیگر مدارس آن زمان، که تنها به علوم دینی می‌پرداختند، مدرسه خان دروس معقول را نیز در برنامه آموزشی خود قرار داد. این ویژگی خاص مدرسه خان بود که آن را از دیگر مراکز علمی عصر خود متمایز می‌کرد و به نوعی آن را به دانشگاهی مدرن و پیشرو تبدیل کرد.
الله وردی خان به ملاصدرا اجازه کامل داده بود تا هرگونه درسی را که خود صلاح می‌داند تدریس کند. این آزادی علمی موجب شد تا ملاصدرا بهترین دوران علمی خود را در این مدرسه بگذراند و با تربیت شاگردانی برجسته، نقش مهمی در ارتقای علم و دانش زمانه خود ایفا کند.
ساخت و تکمیل مدرسه خان
متأسفانه، الله وردی خان پیش از تکمیل مدرسه خان از دنیا رفت و هرگز نتوانست اتمام این پروژه بزرگ را ببیند. با این حال، پسر او، امام قلی خان، که خود یکی از بزرگان دربار صفوی بود، راه پدر را ادامه داد و با تلاش‌های فراوان مدرسه را تکمیل کرد. این مدرسه سرانجام در سال ۱۰۲۴ هجری قمری به پایان رسید و به یکی از مهم‌ترین مراکز علمی ایران تبدیل شد.
خرابی و بازسازی‌های مدرسه خان
مدرسه خان طی تاریخ بارها با حوادث طبیعی همچون زلزله مواجه شد. یکی از مهم‌ترین این حوادث در سال ۱۲۲۹ هجری قمری رخ داد که مدرسه بر اثر زلزله تخریب شد. با این حال، حاجی لطفعلی شیرازی، یکی از تاجران بزرگ شیراز، به بازسازی مدرسه همت گماشت و آن را از ویرانی نجات داد. در سال ۱۲۶۹ هجری قمری نیز طبقه دوم مدرسه در حال تخریب بود که حاجی میرزا علی اکبر قوام‌الملک شیرازی، دیگر خیر بزرگ شیرازی، به ترمیم و بازسازی آن پرداخت.
در طول تاریخ، مدرسه خان بارها و بارها مرمت و بازسازی شد. یکی از آخرین بازسازی‌های عمده این مدرسه در سال ۱۳۳۶ هجری قمری به دست اداره باستان‌شناسی استان فارس انجام شد. این اداره که امروزه با نام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شناخته می‌شود، همچنان به حفظ و نگهداری این بنای ارزشمند ادامه می‌دهد.
معماری مدرسه خان: تلاقی علم و هنر
مدرسه خان شیراز یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند دوره صفویه است که در قلب شهر شیراز قرار دارد. این مدرسه به دستور الله‌وردی‌خان، یکی از سرداران برجسته شاه عباس بزرگ، ساخته شد و هدف اصلی آن ترویج علم و دانش اسلامی و همچنین تربیت عالمان دینی بود.
مدرسه خان با معماری باشکوه و تزیینات هنری خاص، به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و تاریخی شهر شیراز شناخته می‌شود.
این مدرسه در فضایی به زیربنای تقریبی ۷۷۰۰ متر مربع احداث شده است که مساحت کل فضای آن برابر با پنج هزار متر مربع می‌باشد. ساختار کلی مدرسه شامل حجره‌ها، ایوان‌ها، هشتی ورودی، دالان‌ها و طاق‌ها است که هر کدام با دقت و ظرافت خاصی طراحی و ساخته شده‌اند.
حجره‌ها
در زمان احداث مدرسه، سازندگان در چهار سمت مدرسه و در دو طبقه، ۱۰۰ حجره برای استفاده طلاب تعبیه کرده بودند. هرچند در حال حاضر تنها ۷۰ حجره از آن‌ها باقی مانده است، اما این حجره‌ها همچنان بخش مهمی از ساختار مدرسه را تشکیل می‌دهند. هر حجره دارای یک ایوان کوچک در قسمت جلویی است که به حیاط مدرسه مشرف می‌شود و از بخش پشتی به یک راهرو متصل است. این راهروها دسترسی طلاب به سایر قسمت‌های مدرسه را فراهم می‌کرده‌اند.
حجره‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که علاوه بر کارکرد آموزشی، فضای مناسبی برای استراحت و مطالعه نیز فراهم می‌کرده‌اند. در این حجره‌ها، طلاب به دور از هیاهوی بیرونی، مشغول به تحصیل و پژوهش بودند. از نکات جالب درباره این حجره‌ها، تزیینات خاص آن‌ها با نقوش هندسی و کاشی‌کاری‌های رنگارنگ است که فضایی زیبا و آرامش‌بخش را برای طلاب ایجاد می‌کرده است.
هشتی ورودی و دالان‌ها
ورودی اصلی مدرسه، هشتی‌ای است به‌شکل هشت‌ضلعی که با طرح مشبک آجری ساخته شده است. سقف این هشتی با کاشی‌های معرق و نقوش اسلیمی تزیین شده که شباهت بسیاری به کاشی‌کاری‌های مسجد نصیرالملک دارد. این هشتی، علاوه بر زیبایی بصری، نقشی کاربردی نیز داشته و به عنوان نقطه‌ی ارتباطی بین فضای داخلی و بیرونی مدرسه عمل می‌کرده است.
در طرفین هشتی، دو دالان کوچک قرار دارد که هر دو به صحن مدرسه منتهی می‌شوند. این دالان‌ها به طلاب و بازدیدکنندگان امکان دسترسی به قسمت‌های مختلف مدرسه را می‌دادند. در انتهای یکی از این دالان‌ها، پلکانی وجود دارد که به طبقه دوم و حجره ملاصدرا، یکی از بزرگ‌ترین حکما و فلاسفه ایران، منتهی می‌شود. ملاصدرا در این حجره به تدریس فلسفه و علوم اسلامی می‌پرداخت و از همین رو، این حجره به نام او شهرت یافته است.
بیشتر بخوانید:
سردر
سردر مدرسه یکی از بخش‌های باشکوه و چشمگیر آن است. این سردر با طاق ضربی و کاشی‌کاری‌های رنگارنگ تزیین شده است. نقوشی زیبا از گل و ترنج، بخش‌های مختلف سردر را پوشانده‌اند و هنرمندی کاشی‌کاران معرق را به‌خوبی به نمایش گذاشته‌اند. در قسمت زیرین طاق سردر، تزیینات کاشی معرق رنگین دیده می‌شود که با دقت و ظرافت تمام اجرا شده است.
بخش‌های مختلفی از دیوارها و پیشانی مدرسه نیز با کاشی‌های رنگین پوشانده شده‌اند. این کاشی‌ها شامل طرح‌هایی از گل و بوته‌های اسلیمی، درختان و پرندگان هستند که به شکلی هنرمندانه در میان ترنج‌ها قرار گرفته‌اند. یکی از ویژگی‌های منحصربهفرد این کاشی‌کاری‌ها، وجود نامهای خداوند بر روی برخی از آن‌هاست که با خطی زیبا و دقیق نوشته شده است.
در بخش فوقانی سردر مدرسه، دو کتیبه وجود دارد که بر روی آن‌ها آیات قرآنی با خط ثلث حک شده است. این کتیبه‌ها به‌گونه‌ای قرار گرفته‌اند که در کمرکش زیر طاق قرار داشته و جلوه‌ای تماشایی به سردر مدرسه بخشیده‌اند. از دیگر ویژگی‌های منحصربهفرد کاشی‌کاری‌های سردر مدرسه خان، اتصال اول و آخر تمام حروف لام و الف به یکدیگر است که نوعی پیوستگی خاص به تزیینات بخشیده است.
طاق‌ها و معماری داخلی
در مدرسه خان چهار طاق اصلی وجود دارد که هر یک با ارتفاعی برابر با ۱۶ متر در چهار طرف مدرسه قرار گرفته‌اند. این طاق‌ها با استفاده از کاشی‌های رنگارنگ و نقوش اسلیمی تزیین شده‌اند. در میان این طاق‌ها، طاق ضربی که در پشت هشتی ورودی قرار دارد، باشکوه‌ترین و زیباترین طاق مدرسه است.
این طاق با کاشی‌های هفت‌رنگ پوشیده شده است و در میان آن‌ها ترنج‌ها و مجالسی دیده می‌شود که با نقوش اسلیمی و گل‌ها تزیین شده‌اند. در قسمت فوقانی طاق، کتیبه‌ای با آیاتی از قرآن مجید به خط ثلث حک شده است. این کتیبه‌ها نه‌تنها جنبه تزیینی دارند، بلکه به فضای معنوی مدرسه نیز افزوده‌اند. در لبه‌های درونی زیر طاق نیز آیات قرآنی با خط ثلث به‌شکل هنرمندانه‌ای حک شده‌اند.
در قسمت بالایی هر یک از ایوان‌ها، کتیبه‌هایی با خط نسخ و ثلث مشاهده می‌شود که برخی از آن‌ها در گذر زمان تخریب شده و از بین رفته‌اند. این کتیبه‌ها آیات قرآنی و نامهای خداوند را دربردارند که به شکلی زیبا و دقیق حکاکی شده‌اند. همچنین در بخش مرکزی یکی از طاق‌ها، عبارت “قل الله تبارک و تعالی شانه ان المتقین فی جنات و عیون” به خط ثلث نوشته شده که به‌طور ویژه‌ای تزیین شده است.
حیاط و باغ‌های مدرسه
حیاط مدرسه خان نیز یکی از ویژگی‌های منحصربهفرد این بنا است. در مرکز حیاط، حوضی هشت‌ضلعی قرار دارد که در پیرامون آن شش باغچه طراحی شده است. این باغچه‌ها با درختانی از نخل و نارنج پر شده‌اند که فضایی سبز و دل‌انگیز را برای طلاب و بازدیدکنندگان فراهم کرده‌اند.
در زمانهای گذشته، در طرفین مدرسه، باغ‌هایی برای تفریح و استراحت طلاب ساخته شده بود. این باغ‌ها مکانی مناسب برای تفریح و آرامش در میان ساعات درس و مطالعه بودند. اما امروزه این باغ‌ها به خانه‌ها، خیابان‌ها و کوچه‌ها تبدیل شده‌اند و تنها بخشی از آن‌ها باقی مانده است.
کاشی‌کاری‌های مدرسه خان: هنر در خدمت علم
یکی از زیباترین عناصر تزئینی مدرسه خان، کاشی‌کاری‌های آن است. کاشی‌کاری‌های این بنا با استفاده از رنگ‌های زنده و شاداب همچون آبی، فیروزه‌ای، زرد و سبز، جلوه‌ای خیره‌کننده به ساختمان داده‌اند. این کاشی‌کاری‌ها نه تنها برای زیباسازی بنا استفاده شده‌اند، بلکه نقشی آموزشی و معنوی نیز داشته‌اند. نقوش اسلیمی و هندسی که در این کاشی‌کاری‌ها به کار رفته‌اند، همگی به نوعی نمادهایی از جهان‌بینی اسلامی هستند که بر هماهنگی، نظم و تعادل تأکید دارند.
علاوه بر نقوش هندسی، آیاتی از قرآن کریم نیز با خطوط خوشنویسی زیبا بر روی کاشی‌ها حک شده است. این آیات نه تنها یادآور ارزش‌های دینی و معنوی برای دانشجویان و اساتید بوده، بلکه به عنوان نشانه‌ای از پیوند ناگسستنی میان علم و دین در دوران صفوی عمل می‌کرده است.
بخش‌های بازسازی‌شده
با گذر زمان، برخی از بخش‌های مدرسه خان تخریب شدند و نیاز به بازسازی داشتند. ایوان شرقی مدرسه یکی از این بخش‌ها بود که پس از تخریب، به‌طور کامل بازسازی شد. این ایوان دارای یک درب ورودی و ۱۰ پنجره است که به اطراف باغ باز می‌شوند. همچنین طاق جنوبی مدرسه نیز که دارای یک محراب است، بازسازی شده و محراب آن، هرچند بدون تزیین است، اما همچنان به عنوان یکی از بخش‌های مهم مدرسه شناخته می‌شود.
مدرسه خان به عنوان مرکز علمی
مدرسه خان شیراز نه تنها به عنوان یک شاهکار معماری و هنری شناخته می‌شود، بلکه به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و آموزشی دوران صفوی نیز مطرح بود. این مدرسه مکانی بود که بسیاری از دانشمندان و عالمان برجسته زمان خود در آن به تدریس و تحقیق می‌پرداختند. به ویژه علوم دینی، فلسفه اسلامی و فقه شیعه در این مدرسه تدریس می‌شد.
یکی از معروف‌ترین شخصیت‌هایی که در این مدرسه تدریس کرده، ملاصدرای شیرازی، فیلسوف بزرگ اسلامی و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های فلسفه اسلامی در دوران صفوی است. ملاصدرا در دوره‌ای از زندگی خود به شیراز مهاجرت کرد و در مدرسه خان به تدریس فلسفه و حکمت مشغول شد. حضور ملاصدرا در این مدرسه به معنای ارتقاء سطح علمی آن بود و موجب جذب دانشجویان و عالمان بسیاری از سراسر ایران شد.
مدرسه خان و نقش آن در جامعه
مدرسه خان شیراز نه تنها به عنوان یک مرکز علمی مطرح بود، بلکه نقش مهمی در تحکیم و گسترش فرهنگ و هنر در جامعه صفوی داشت. این مدرسه محلی بود که در آن علاوه بر علوم دینی، به هنرهایی همچون خوشنویسی، نقاشی و معماری نیز توجه می‌شد. دانشجویانی که در این مدرسه تحصیل می‌کردند، نه تنها در زمینه‌های علمی پیشرفت می‌کردند، بلکه با هنرهای زیبا و دستاوردهای فرهنگی زمان خود نیز آشنا می‌شدند.
از آنجایی که مدرسه خان در قلب شهر شیراز واقع شده بود، به طور طبیعی ارتباط نزدیکی با جامعه و مردم داشت. این مدرسه به عنوان یکی از مراکز فرهنگی و مذهبی شهر، محلی برای برگزاری مراسم‌های دینی و مذهبی نیز بود. تجمع دانشجویان و عالمان در این مدرسه، به رشد و گسترش فعالیت‌های علمی و فرهنگی در شیراز کمک کرد و این شهر را به یکی از مراکز مهم علمی و فرهنگی ایران تبدیل کرد.
تأثیر مدرسه خان بر معماری صفوی
مدرسه خان شیراز نه تنها به عنوان یک اثر هنری و علمی مستقل اهمیت دارد، بلکه تأثیر عمیقی بر معماری و شهرسازی در دوران صفوی و پس از آن داشته است. این مدرسه نمونه‌ای از تلفیق معماری مذهبی و علمی است که در سایر شهرهای ایران نیز مورد استفاده قرار گرفت. الگوی ساخت مدارس با ایوان‌های بزرگ، حجره‌های متعدد و تزیینات کاشی‌کاری زیبا، به عنوان یک الگوی معماری اسلامی در سایر بناهای دوران صفوی تکرار شد.
مدرسه خان به عنوان یک الگوی معماری و علمی، تأثیر بسیاری بر ساخت مدارس و مساجد در سراسر ایران داشت. این تأثیرات نه تنها در شیراز بلکه در شهرهای دیگری مانند اصفهان و تبریز نیز مشاهده می‌شود. از این رو، مدرسه خان را می‌توان یکی از بناهای تاثیرگذار در شکل‌گیری و توسعه معماری اسلامی در ایران دانست.
نقش اعداد مقدس در مدرسه خان شیراز
از اعداد مقدس در ساخت مدرسه خان، به شکلی هوشمندانه و نمادین استفاده شده است که نه‌تنها جنبه‌های معماری، بلکه معانی عرفانی و مذهبی را نیز دربر می‌گیرد. در کنار معماری باشکوه و تزیینات چشم‌گیری که در این بنا به‌کار رفته، ویژگی‌های خاصی که مرتبط با اعداد مقدس است، توجه اهل هنر و عرفان را به خود جلب کرده است.
این مدرسه دارای پنج محل تدریس، موسوم به “مَدرَس”، است که به نیت عدد مقدس پنج‌تن آل‌عبا (ع) ساخته شده است. از این پنج مدرسه، یکی به ملاصدرا، فیلسوف بزرگ دوره صفویه، تعلق داشت که آنجا به تدریس حکمت و فلسفه می‌پرداخت. انتخاب عدد پنج برای محل‌های تدریس، به‌وضوح اشاره به جایگاه ویژه پنج‌تن در تفکر اسلامی دارد.
علاوه بر این، در مدرسه خان، دو اتاق نیز در مجاورت اتاق‌های درس خارج وجود دارد که در مجموع عدد ۱۴ را، نمادی از چهارده معصوم (ع)، تکمیل می‌کند. این انتخاب دقیق و معنادار اعداد، حاکی از آن است که ساختار مدرسه صرفاً یک بنا با کاربری آموزشی نبوده، بلکه با توجه به معانی عمیق مذهبی و عرفانی برنامه‌ریزی شده است.
اما معنای اعداد در این مدرسه به اینجا ختم نمی‌شود. برخی محققان معتقدند که حتی در جزئیات دیگر ساختمان، مانند تعداد پنجره‌ها، ستون‌ها و قوس‌ها نیز از الگوهای عددی مذهبی الهام گرفته شده است. این رویکرد در معماری مدرسه خان، بازتاب‌دهنده‌ی یک نگرش کل‌نگر به مفهوم معماری در فرهنگ اسلامی است؛ جایی که هر جزئی از بنا به یک پیام معنوی متصل می‌شود.
معنای اعداد در فرهنگ اسلامی
بهره‌گیری از اعداد مقدس در فرهنگ اسلامی سابقه‌ای طولانی دارد. عدد پنج، که در مدرسه خان نمود یافته، به عنوان عدد پنج‌تن آل‌عبا مورد احترام است. از سوی دیگر، عدد ۱۴، که به چهارده معصوم (ع) اشاره دارد، در بسیاری از بناهای مذهبی ایران به چشم می‌خورد.
مدرسه زیبا و جذاب خان شیراز کجاست؟
مدرسه خان شیراز در در محله اسحاق بیگ، در خیابان لطفعلی خان زند، بعد از سه راه احمدی و در سمت چپ واقع شده است.
ویدیوی بازدید از مدرسه خان شیراز
جمع‌بندی
مدرسه خان شیراز یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های تلفیق علم و هنر در دوران صفوی است. این مدرسه به عنوان یک مرکز علمی و آموزشی مهم، نقشی کلیدی در گسترش علوم دینی و فلسفی ایفا کرد و در عین حال با بهره‌گیری از هنرهای زیبا و معماری اسلامی، به یکی از شاهکارهای هنری این دوره تبدیل شد.
مدرسه خان نه تنها محلی برای تحصیل علم بود، بلکه نمادی از فرهنگ، هنر و جهان‌بینی اسلامی در ایران صفوی به شمار می‌رفت. این بنا تا به امروز همچنان به عنوان یکی از آثار مهم تاریخی و فرهنگی ایران شناخته می‌شود و نشان‌دهنده اهمیت پیوند علم و هنر در فرهنگ اسلامی است.
