تور پاییز 1403لحظه آخر

همان‌طور که می‌دانید به دلیل نوع آب و هوای شهر یزد، آب انبارهای فراوانی را می‌توان در این شهر مشاهده کرد. آب انبار شش بادگیری یزد واقع در محله تپه، یکی از متفاوت‌ترین نوع از آب انبارهای این شهر است که قدمت آن به دوره قاجار باز می‌گردد. شهرت این آب انبار جهانی شده و در دانشنامه‌های خارج از کشور درباره این بنا مقالاتی نوشته شده است. در این مقاله از مجله گردشگری هم اقلیم سعی داریم تاریخچه این آب انبار و نوع معماری استفاده شده در آن را با شما در میان بگذاریم، پس اگر شما هم علاقه‌مند هستید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

تاریخچه آب انبار شش بادگیری یزد

یزد به عنوان یکی از  قدیمی‌ترین شهرهای ایران و به شهر آب انبارها معروف است. با توجه به گرمسیری بودن شهر، با مشکلات کم آبی زیادی مواجه شده و به همین علت در این شهر آب انبارهای زیادی به جهت ذخیره و جبران آب ساخته می‌شد.

اجاره روزانه خانه در تهران

آب انبار شش بادگیری یزد

آب انبار شش بادگیری یزد نزدیک به ۱۸۰ سال پیش در دوره قاجار تأسیس گردید، اما در سال ۱۳۷۱ مجدد مرمت و بازسازی شد. در ابتدای ساخت این آب انبار از سه بادگیر استفاده شد ولی پس از بازسازی آب انبار در سال ۷۱، سه بادگیر دیگر به آن اضافه کردند. در زمان قاجار به دلیل شیوع بیماری‌های مختلف، آب انبارها به عنوان یکی از منابع اصلی انتقال بیماری شناخته شدند، به همین دلیل برای حفظ سلامت خود کم‌کم کنار گذاشته شدند.

این آب انبار، تنها آب ‌انبار با شش بادگیر در یزد است که حاجی محمد حسین خیر، فرزند نورالله برای ساخت این انبار از املاک و اموالی که در یزد در اختیار داشته، استفاده کرده است. سپس آقای بهشتیان آب انبار را از طریق آب انبار وقف آباد که مهم‌ترین منبع آب شهری یزد است، پر از آب می‌کرد.

معماری آب انبار شش بادگیری یزد

در معماری این آب انبار برای خنک نگه داشتن فضای خزینه از شش بادگیر استفاده شده که با توجه به جهت باد آن منطقه سه بادگیر ۸ وجهی در ابتدا ساخته شده بود و پس از مرمت و بازسازی بنا، سه بادگیر دیگر با کمی تفاوت با بادگیرهای اولی به بنا اضافه گردید. در بین بادگیرها گنبدی قرار داده شده که وظیفه آن جلوگیری از آب انبار است. وجود پاشیر در این بنا که به صورت راهرویی پلکانی است، برای برداشتن آب بوده است.

آب انبار شش بادگیری یزد از دو ورودی یکی در قسمت شمال و دیگری در قسمت جنوبی تشکیل شده است که شیر آب مخزن در بخش ورودی این بنا قرار دارد و اکثر بازدیدکنندگان از در جنوبی وارد این بنا می‌شوند.

حجم این انبار یزد حدود ۲ هزار متر مکعب با ارتفاع ۱۲٫۶ متری است. آب انبار شش بادگیری یزد دارای ۲ عدد شیر آب بوده که یکی برای مسلمانان و دیگری برای استفاده زرتشتیان است. ۵۵ پله در این آب انبار ساخته شده است. در بین پله‌های ۲۵ و ۲۶ یک هشتی شکل با سنگ فرشی آجری قرار داده‌اند که شروع طاق آب انبار بوده و دارای گنبدی تخم مرغی شکل با بادگیرهایی به ارتفاع ۱۰ متر است.

شهرت این آب انبار علاوه بر ایران به خارج از مرزهای ایران هم رسیده است. از این رو افراد سرشناسی در دانشنامه‌ی  آمریکایی هولود می‌نویسند: «استفاده از بادگیر در شهر یزد به اوج کمال رسیده، به طوری که در این شهر چندین آب انبار با ۴ بادگیر و آب انبار معروف با شش بادگیر خودنمایی می‌کند.»

آب انبار شش بادگیری یزد

هدف از ساخت آب انبار شش بادگیری یزد

طبق توضیحات قبلی، به دلیل گرمسیری بودن شهر یزد، از آب انبارهای یزد علاوه بر خنک ماندن آب در فصل تابستان برای نگهداری و ذخیره سازی آب در دوره‌های خشکسالی و یا جنگ استفاده می‌شد.

جاذبه‌های دیدنی نزدیک به آب انبار شش بادگیری یزد

آب انبار شش بادگیری یزد

سایر جاذبه های گردشگری یزد که می توانید از آن ها دیدن کنید:

بهترین زمان بازدید آب انبار شش بادگیری یزد

با توجه به شرایط آب و هوایی که شهر یزد دارد از این آب انبار می‌توان در تمامی فصول سال از ساعت ۸ صبح الی ۱۹:۳۰ شب دیدن کرد. اما به دلیل زیبایی شهرهای ایران در فصل بهار بیشتر گردشگران در این فصل از این مکان زیبا بازدید خواهند کرد.

چه نکاتی را در هنگام بازدید از آب انبار شش بادگیری یزد باید رعایت کرد؟

  • این مکان به چندین مورد از آثار تاریخی یزد نزدیک بوده و نیز در مرکز شهر است. این موارد باعث شده دسترسی به این مکان زیبا در شهر یزد بسیار آسان گردد.
  • رعایت حفاظت از بنای تاریخی امری ضروری است به همین دلیل از گردشگران محترم تقاضا داریم که بر روی بادگیرهای این مکان یادگاری ننویسند.

آب انبار شش بادگیری یزد

راه‌های دسترسی به آب انبار شش بادگیر یزد

این انبار به دو خیابان به نام‌های امام و دهم فروردین دسترسی دارد. نام محله‌ای که آب انبار در آن قرار دارد محله شش بادگیر است. در بهترین حالت می‌بایست از خیابان امام به کوچه مسجد بروید و در انتهای کوچه به سمت راست بروید تا بادگیرهای آب انبار را ببینید.

بازدید در این زمان طولانی نیست به همین خاطر گردشگران می‌توانند وسایل نقلیه خود را در همان اطراف پارک نمایند اما اگر به پیاده ‌روی در کوچه‌های زیبای یزد علاقه ‌مند هستند، می‌توانند ماشین خود را در پارکینگ کوچه برخوردار پارک نمایید.

آب انبار شش بادگیری یزد

اگر به موضوع آب انبار علاقه مند هستید مطالب زیر نیز می تواند برای شما جالب باشد:

سخن آخر

همان‌طور که می‌دانید شهر یزد یکی از بزرگ‌ترین شهرهای خشتی جهان است. بناهای تاریخی با معماری‌های ایرانی و اسلامی در این شهر وجود دارد. به دلیل آب و هوای گرمسیری یزد و نبود آب در آن منطقه، آب ‌انبارهای متعددی در شهر یزد ساخته شده است به همین دلیل شهر یزد را به عنوان شهر آب انبارها یاد می‌کنند. یکی از بزرگ‌ترین آب انبارهای یزد در محله تپه، آب انبار شش بادگیری یزد است که با معماری خارق‌العاده‌ای که دارد، سالانه گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌نماید. اگر شما هم به شهر یزد سفر کرده‌اید و اطلاعاتی در مورد آب انبارهای این شهر دارید، در بخش نظرات این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.