سوغات هرمزگان
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری هم اقلیم شما را با سوغات هرمزگان آشنا خواهیم کرد. برای آشنایی با معروف ترین سوغات و صنایع دستی این استان در ادامه با ما همراه باشید.
استان هرمزگان یکی از مهمترین استان ها و بندرعباس، مرکز آن، از مهمترین بنادر تجاری ایران می باشد و علت محبوبیت آن در بین مردم ایران وجود بازارها، دریای زیبای خلیج فارس و جاذبه های تاریخی آن است. به همین دلیل هر ساله پذیرای گردشگران بسیاری می باشد که به قصد تفریح و تجارت به این استان سفر می کنند.
سوغات و صنایع دستی هرمزگان تنوع بسیاری دارد که بعضی از آن ها بومی شهر بندرعباس و بعضی از دیگر شهرهای استان هرمزگان به بندرعباس آورده می شوند. در ادامه لیستی از بهترین و معروف ترین سوغات هرمزگان را به شما معرفی می کنیم.
مرکبات
یکی از سوغات استان هرمزگان، مرکبات و فرآورده‌های حاصل از آنها است. بندرعباس و شهرستان‌های استان هرمزگان دارای باغات مرکباتی هستند که سالانه درصدی از نیاز استان‌های اطراف خود و کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس را نیز تامین می‌کنند. مرکباتی که در استان هرمزگان کشت می‌شوند شامل نارنگی، پرتقال، لیمو لیسبون، لیمو شیرین، نارنج، گریپ فروت و لیموترش است.
خرما
خرمای بندرعباس بیشتر در شهرهای حاجی آباد، میناب و رودآب کشت شده و یکی از بهترین سوغات های این شهر است. کیفیت بالا و قیمت پایین این محصول، هر گردشگری را مشتاق خرید می کند. از سوی دیگر محصولی صادراتی به کشورهای حاشیه خلیج فارس، اروپا، آمریکا و آسیای میانه می باشد. اهالی بندر، خرماهای درجه یک را می فروشند و خرماهای دیگر را برای تولید عسل خرما، شیره ی خرما، چیپس خرما و … به کارخانه ها می دهند. این فرآورده ها نیز به عنوان سوغات به نقاط مختلف کشور ارسال می شود.
ماهی و میگو
از آن‌جایی که بندرعباس و دیگر بنادر استان هرمزگان در کنار خلیج فارس که منبع غنی انواع مختلف ماهی، میگو و آبزیان است واقع شده‌اند، یکی از شغل‌های کهن مردم این مناطق ماهیگیری است که به شکل سنتی و یا مدرن انجام می‌شود و می‌توان گفت ماهی و میگو سوغات معروف این استان است.
میوه گوآوا یا زیتون محلی
گوآوا میوه ای وارداتی است که گیاه آن سال ها پیش وارد ایران شد و در قسمت های جنوب و شمالی ایران کاشته شد تا میوه ای خوشمزه به بار بیاورد. این درخت زیبا در بهمن و اسفند ماه به گل می نشیند و پس از آن در بهار میوه می دهد. درختچه گوآوا برگ های بیضی شکل و موازی هستند و میوه ی آن گوشتدار می باشد، همچنین میوه ی گوآوا دارای خواص بسیاری نیز می باشد.
صنایع دستی بندرعباس
اهالی بندر از همه ی امکانات و دارایی های بندر استفاده می کنند. آن ها سوغات های جالب و مصرفی را از شاخه های درخت خرما، داده های دریایی و… می آفرینند. با این کار هم فرهنگ و هنر خود را در اقصی نقاط ایران و حتی دنیا ترویج کرده و هم کسب درآمد می کنند. نکته جالب در مورد صنایع دستی استان هرمزگان و شهر بندرعباس، حضور چشمگیر بانوان است و در حدود ۹۰ درصد از تولیدات دستی توسط بانوان صورت می گیرد. در ادامه با انواع صنایع دستی هرمزگان آشنا می شویم.
صنایع دریایی
اگر در ساحل قدم بزنید، تعداد بسیاری از انوع صدف ها، حلزون ها و بقایای آبزیان خلیج فارس را خواهید دید که حاصل جزر و مد است. اهالی بندر، این ره آورد خلیج را جمع آورده و از آن بهترین استفاده را کرده تا انواع تابلوها، مجسمه ها، تزیینات، زیورآلات و… را تولید کنند.
حصیربافی
صنایع دستی حصیری نیز در این استان ساخته می‌شوند و رواج دارند. از میان آنها می‌توان به نوعی زیرانداز به نام «تک»، درپوش کوزه، نوعی سینی گرد و بزرگ به نام «سپ»، «دمکش»، گلدان حصیری، ظرف میوه، ظرف نگهداری نان «کفه» اشاره کرد. از حصیر بافی باید به عنوان رایج‌ترین و معمول‌ترین صنعت دستی استان هرمزگان نام برد، چرا که ماده‌ی اولیه‌ی مورد نیاز حصیر بافی، برگ درخت خرما است اما در بعضی از مناطق استان از نی هم حصیر می‌بافند.
سوزن دوزی
سوزن دوزی یکی از روش های تزیین پارچه با قدمتی بسیار است که در برخی نقاط ایران دیده می شود. هنر سوزن دوزی، در شهر بشاگرد استان هرمزگان رونق دارد و نوعی تزیین پارچه با نخ های رنگی می باشد که به سوزن دوزی های سیستان و بلوچستان شبیه است.
خوس دوزی
در استان هرمزگان، بانوان، نوعی سوزن دوزی انجام می دهند به نام خوس دوزی. خوس، نوعی نخ پلاستیک با انواع رنگ هاست که در هرمزگان بیشتر از رنگ طلایی و نقره ای آن استفاده می شود. برروی پارچه ی توری ریز بافت و مخمل با نوارهای نقره ای نقش هایی خیالی و ذهنی را ایجاد کرده و با آن، مقنعه و چادر زنانه (دستار) و البسه دیگر را تزیین می کنند. این هنر برای مردم هرمزگان بسیار مهم بوده و گاهی برای هدیه، اسم عروس و داماد را بر پارچه ای خوس دوزی کرده و شب عروسی به آن ها می دهند.
گلابتون دوزی
گلابتون که نوعی زردوزی در قدیم بوده، یکی از زیباترین صنایع دستی سیستان و بلوچستان و استان هرمزگان هست که جلوه ی بسیار خاصی دارند. امروزه گلابتون دوزی دیگر مثل قدیم با نخ های نازک از جنس طلا بافته نمی شوند ، اما هنوز هم نقش و طرح طلایی روی پارچه های رنگی این هنر را منحصر به فرد میکند.
بادله دوزی
در طول سفرتان به بندرعباس به لباس زنان و دختران جنوب دقت کنید، چیزی جز هنر روی این لباس می بینید؟ پایین شلوار زنان جنوب طرح های گلدوزی شده ی رنگارنگی را می بینید که معروف به بادله دوزی هستند. بادله دوزی یکی از صنایع دستی بندرعباس می باشد که با نخ های ابریشمی دوخته می شوند.
چنته بافی
چنته بافی در منطقه‌ی بشاگرد با استفاده از دارهای زمینی و توسط زنان انجام می‌شود. نقش‌ها در چنته بافی اغلب به شکل هندسی و ذهنی بافته می‌شوند. اطراف چنته را با صدف‌های دریایی و منگوله‌های رنگی تزیین می‌کنند. از چنته بیشتر برای تزیین کپرها استفاده می‌شود.
شک بافی
در هرمزگان برای تزیین لبه آستین، پیش سینه، لبه لباس ها، اطراف مقنعه و سجاده، سفره عقد و بقچه نواری از جنس نخ پنبه استفاده می شود. پهنای این نوارها بستگی به نیاز مصرف کننده داشته و از شش میلیمتر تا پنج سانتی متر متغیر است. با توجه به پهنای این نوار هرکدام به یک نام خوانده می شوند که عبارتند از زری یک‌فضله، زری دوفضله، شک عِین القمری، کله قندی، لب لبه‌ای، گل اشرفی ساده، سن المشار، قبر عاشقون، دال دالی، ده قالبه، مطابِ قالمک، خاتم بندی، عامل گردان، صحن و پیاله، قیچی لوزی، مرافعی، غولی، مُصنع چیزی، کله‌کجی و…در این میان زری یک‌فضله، باریک ترین نوار و شک مرافعی، پهن ترین است، این نوار به رنگ های طلایی و نقره ای با ابزار هاون چوبی و قرقره درست می شود.
قالیبافی
در بندرعباس ، اهالی روستای درتوجان و حاجی آباد و اغلب عشایر، انوع قالیچه، قالی و روپشتی را می بافند. برای تولید انواع قالی نیاز به پشم می باشد که عشایر هرمزگان آن را از سیرجان تهیه کرده و خود، رنگ می کنند. گره ی این قالی و قالیچه ها اغلب ” گره فارسی” و با نقش های افشاریه چون بوته شاهی، ماه و ستاره ای، سه کله، خشتی، گنبدی، شکارگاه، بچه بغل، سماوری و … می باشد.
شیریکی پیچ
همجواری این استان با کرمان سبب رواج شیریکی پیچ شده که نوعی دست بافته ی داری می باشد. دار آن شبیه گلیم و بافتش شبیه قالی است و در انتهای هر رج با پودی نازک پودگذاری می شود. در نقوش این نوع بافته، تنوع بسیار است و رنگ و نقش از فکر و ذهن و خلاقیت بافنده، سخن می گوید که از طبیعت و باورهایش الهام گرفته است. به همین خاطر، کمتر دو شیریکی پیچ شبیه به هم را خواهید دید. بافت شیریکی پیچ در روستاهای حاجی آباد مرسوم است.
خرسک بافی
خرسک بافی بافت نوعی فرش با پرزهای بلند و درشت بافت است که بافت آن با رنگ‌های بسیار محدود انجام می‌شود. در بافت سنتی آن از رنگ طبیعی پشم استفاده می‌کردند. پرز، تار و پود کلفت آن از پشم است و از پود رو استفاده نمی‌شود. در قدیم از آن به عنوان روانداز استفاده می‌کرده‌اند. امروزه از این نوع بافت برای تولید پادری و کناره در اندازه‌های مختلف استفاده می‌کنند. نقوش خرسک معمولا هندسی هستند و بافت آن در روستای «درتوجان» رواج دارد.
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید:
- سوغات ساری ، مازندران | Sari
- آشنایی با بهترین سوغات رامسر | Ramsar
- معرفی بهترین سوغات مرزن آباد | Marzanabad
- سوغات و صنایع دستی آذربایجان شرقی | East Azerbaijan
- آشنایی با سوغات و صنایع دستی آذربایجان غربی
- سوغات و صنایع دستی مراغه | Maragheh
- سوغات و صنایع دستی بندرعباس | Bandar Abbas
- معرفی سوغات و صنایع دستی بجنورد | Bojnurd
- آشنایی با سوغات و صنایع دستی ازنا ، لرستان | Azna
- سوغات روستای کندوان ، تبریز | Kandovan
- آشنایی با سوغات و صنایع دستی خوی | Khoy
- آشنایی با سوغات معروف یزد | Yazd
- سوغات قشم چیست ؟ | Qeshm
- سوغات رشت چیست ؟ | Rasht